摘要:هدف: در پژوهشهای بسیاری به بحث دستکاری قیمت بهصورت نظری پرداخته شده، اما شکل تجربی این بحث بهویژه در بازارهای نوظهور همانند ایران، کمتر بررسی شده است. از این رو، توجه به این موضوع و شناسایی راههای پیشگیری از آن، ضروری است. این پدیده سبب تغییر غیرطبیعی قیمت سهام شرکتها شده و به بیاعتمادی بین سرمایهگذاران منجر میشود. تغییرات غیرطبیعی قیمت سهام، به افزایش نوسانهای بازار سهام و ریسک بیشتر آن منجر میشود. در این پژوهش بهطور تجربی به بررسی و شناسایی شرکتهای مستعد دستکاری قیمت در بازار سرمایه ایران پرداخته شده است. روش: برای اجرای این پژوهش از نمونههای دستکاری قیمت به روش ورود سفارش اغواکننده در بازار سهام ایران برای دو دوره سه ماهه (یک دوره صعودی شاخص و یک دوره نزولی) استفاده شده است. روشی که برای آزمون و تجزیه و تحلیل دادهها بهکار رفته، رگرسیون پنل لاجیت است. یافتهها: نتایج نشان میدهد شرکتهای کوچک با حجم معاملات بالا، شفافیت اطلاعاتی اندک، نوسان بازدهی بالا و با سابقه دستکاری در گذشته، برای دستکاری قیمت مستعدترند. همچنین دستکاری قیمت با تغییرات شاخص بازار رابطه معکوس دارد. نتیجهگیری: تغییرات شاخص بازار متغیر تأثیرگذاری بر احتمال دستکاری قیمت است. احتمال وقوع دستکاری قیمت در بازارهای رکودی، بهدلیل مشکل بودن کسب بازدهی در آنها، بیشتر است، زیرا در بازارهای صعودی که اغلب سهمها با رشد قیمت مواجه میشوند، انگیزه کمتری برای این نوع اقدامات وجود دارد.
其他摘要:Objective : There is a large theoretical literature regarding stock market manipulation. However, empirical evidence of manipulation remains scare especially in emerging markets like Iran. So, it is vital to detect and prevent. Manipulation distorts prices, thereby reducing market efficiency and harms public confidence. Distorted prices increase market volatility and risk. This study empirically investigates which firms are more susceptible to successful deceptive manipulation. Methods : We collect the data set consisting of manipulation cases of entering spoofing order in Iranian stock market in two periods. In the first three-month period, the index was downward and in the second one, it was upward. Panel Logit regression was used to determine and interpret results. Results : The regression results showed that small firms, with high trade volume, low information transparency, high information asymmetry and high volatility are more prone to stock price manipulation. Indeed, there is an inverse relationship between manipulation and fluctuation index. Conclusion : Index change is an effective variable on stock manipulation. Manipulation is more probable in bear market, because most of the stocks are upward in bullish markets and there are fewer motives for stock manipulation.