摘要：Bu çalışma geleneksel bir çalgı olan Kanun sazının sesi üzerinedir ve farklı ses tablası kalınlığının ton karakteristiğine olan etkisi araştırılmıştır. Üretilen Kanun’a dört farklı kalınlıkta ses tablası takıldı, her bir kalınlık için stüdyo ortamında ses kayıtları alındı. Her bir kalınlıkta ve her bir perde için ses düzeyi değişimi gözlendi. Tüm perdeler çin oluşturulan akustik zarflar üç bölgeli olarak gözlendi. Buradan Kanun sazına ait tipik ses seviye eğrisi gösterilmiştir. Ses kayıtlarına Fourier analizi yapıldı ve frekans dağılım eğrileri çizildi. Bu grafiklerde temel ve üzt-tonlar tespit edildi ve listelendi. Bu grafiklerde harmoniklerin düzeyleri temel harmonic ile kıyaslandı ve üst kısmi tonlar incelendi. İcelenen frekans aralığı 100-10000 Hz ile sınırlandırıldı. Grafiklerde yer alan tüm fekans ve ses düzeyleri listelenerek sayısal değerler birbirleri ile kıyaslandı ve harmonikler arasındaki ilişki yorumlandı. 3.0 mm kalınlıktaki ses tablasında, ince yapıdan dolayı meydana gelen düzensiz salınımlardan kaynaklanan çok sayıda harmonikler ve uzun süreli ses sönüm davranılşarı gözlendi. Daha yüksek kalınlıkta ise Kanun’un harmoniklerin sönüklüğü ve/veya azlığı nedeniyle kendine has tınısını ortaya koyamadığı gözlendi. Grafiklerin ve sayısal değerlerin değerlendirilmesi sonunda, ses tablası için 3.5 mm kalınlık önerilmiştir. Sunulan bu çalışmada elde edilen bulgular saz için yaygın olarak kullanılan standartyapı için geçerli olarak Kabul edilebilir. Bununla beraber bulgular farklı yapıdaki Kanun çalgıları için de yol gösterici niteliktedir.
其他摘要：The present study was on the sound of a traditional instrument Qanun and investigated the effects of soundboards of different thickness on tone characteristics. Changes in sound level were observed. The acoustic envelopes contained three regions were drawn for all of pitches. The changes in the sound levels were studied on this graphic. Fourier Analysis was made on recordings. Frequency distribution curves were also drawn. Fundamental and overtone level distributions were shown on these graphics. The levels of harmonics were compared to fundamental level on these graphics. The structures of upper partial tones were studied. Frequency ranges of the graphics were limited to 100-10000 Hz. The numeric values on the all of graphics were analysed; and the differences between all overtones were noted. A typical sound level curve for the Qanun was shown. In 3.0 mm thickness, due to the irregular resonances resulting from the thin body, too many harmonics and long decay periods were observed. In higher thicknesses, the Qanun cannot show its unique timbre due the dimness and scarcity of harmonics. Because of the evaluation of graphics and numeric values, a 3.5 mm thick soundboard was suggested as the most appropriate soundboard. The findings obtained in the present study are valid for the standard structure that is commonly used. However, these findings can be guiding for qanuns of different structures.
关键词：Müzikal Akustik; Fast Fourier Transformu; Frekans Spektrumu; Üst-ton; Tını
其他关键词：Musical Acoustics; Fast Fourier Transform; Frequency Spectrum; Overtone; Timbre
