出版社：Niğde Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dekanlığı
摘要：ÖZ Kavuklu (Ulukışla-Niğde) bölgesinde Paleosen yaşlı Ulukışla formasyonu içerisinde geniş yayılımlar sunan deniztabanı volkanizması ürünü olan bazaltik yastık lavlar yüzeylenmektedir. Yastık lav loblarının dış yüzeyinde yoğun, merkeze doğru azalan biçimde alterasyon gözlenmektedir. Bu çalışmada, yastık yapılı lav görünümlü bazaltik kayaçların mineralojik-petrografik özellikleri ve deniz suyu-volkanik kayaç etkileşiminden kaynaklanan alterasyon özelliklerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Bu kapsamda, dokusal (optik ve elektron mikroskop), mineralojik (X-ışınları kırınımı-XRD) ve kimyasal (X-ışınları floresans spektrometresi-XRF) incelemeler gerçekleştirilmiştir. Optik mikroskop incelemelerine göre, alterasyonun yaygın olduğu örneklerde çatlak ve boşluk ve/veya gözenek dolgusu biçiminde çoğunlukla klorit, daha az da biyotit olmak üzere fillosilikat oluşumları gözlenmiştir. Kloritler yer yer ferromagnezyen minerallerini tümüyle ornatmışlardır. Çatlak ve gözenek dolgusu biçiminde gözlenen karbonat ve kuvars mineralleri filosilikatlardan sonra gelişen son evre alterasyon ürünlerini temsil etmektedir. XRD kil fraksiyonu incelemeleri fillosilikat minerallerinin klorit, karışık tabakalı klorit-smektit (C-S, korensit) ve illit/mikalardan oluştuğunu göstermiştir. Fillosilikat birlikteliklerini klorit, klorit ± C-S, klorit ± illit, klorit ± C-S ± illit oluşturmaktadır. Taramalı elektron mikroskop (SEM) verilerine göre kloritler 2-10 µm boyutlu, fleks biçimli topluluklar şeklinde gelişmiştir. Elde edilen bulgular, yastık yapılı bazaltların deniz tabanına yayılımı ve bunu izleyen dönemde volkanik kayaç-deniz suyu etkileşimi sonucu Fe ve Mg içeriği yüksek magmatik bileşenlerden itibaren Fe ve Mg içeriği yüksek (trioktahedral) fillosilikat minerallerinin geliştiğini göstermiştir. Daha sonraki evreyi temsil eden çatlak/gözenek dolgusu karbonat mineralleri bazaltik kayaçların denizel ortamda bulunmalarıyla ilişkili gözükmektedir. Anahtar Kelimler : Yastık lav, bazaltik volkanizma, alterasyon, fillosilikat
其他摘要：ÖZ Kavuklu (Ulukışla-Niğde) bölgesinde Paleosen yaşlı Ulukışla formasyonu içerisinde geniş yayılımlar sunan deniztabanı volkanizması ürünü olan bazaltik yastık lavlar yüzeylenmektedir. Yastık lav loblarının dış yüzeyinde yoğun, merkeze doğru azalan biçimde alterasyon gözlenmektedir. Bu çalışmada, yastık yapılı lav görünümlü bazaltik kayaçların mineralojik-petrografik özellikleri ve deniz suyu-volkanik kayaç etkileşiminden kaynaklanan alterasyon özelliklerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Bu kapsamda, dokusal (optik ve elektron mikroskop), mineralojik (X-ışınları kırınımı-XRD) ve kimyasal (X-ışınları floresans spektrometresi-XRF) incelemeler gerçekleştirilmiştir. Optik mikroskop incelemelerine göre, alterasyonun yaygın olduğu örneklerde çatlak ve boşluk ve/veya gözenek dolgusu biçiminde çoğunlukla klorit, daha az da biyotit olmak üzere fillosilikat oluşumları gözlenmiştir. Kloritler yer yer ferromagnezyen minerallerini tümüyle ornatmışlardır. Çatlak ve gözenek dolgusu biçiminde gözlenen karbonat ve kuvars mineralleri filosilikatlardan sonra gelişen son evre alterasyon ürünlerini temsil etmektedir. XRD kil fraksiyonu incelemeleri fillosilikat minerallerinin klorit, karışık tabakalı klorit-smektit (C-S, korensit) ve illit/mikalardan oluştuğunu göstermiştir. Fillosilikat birlikteliklerini klorit, klorit ± C-S, klorit ± illit, klorit ± C-S ± illit oluşturmaktadır. Taramalı elektron mikroskop (SEM) verilerine göre kloritler 2-10 µm boyutlu, fleks biçimli topluluklar şeklinde gelişmiştir. Elde edilen bulgular, yastık yapılı bazaltların deniz tabanına yayılımı ve bunu izleyen dönemde volkanik kayaç-deniz suyu etkileşimi sonucu Fe ve Mg içeriği yüksek magmatik bileşenlerden itibaren Fe ve Mg içeriği yüksek (trioktahedral) fillosilikat minerallerinin geliştiğini göstermiştir. Daha sonraki evreyi temsil eden çatlak/gözenek dolgusu karbonat mineralleri bazaltik kayaçların denizel ortamda bulunmalarıyla ilişkili gözükmektedir. Anahtar Kelimler : Yastık lav, bazaltik volkanizma, alterasyon, fillosilikat
