摘要：مقدمه: فلز سرب امروزه یکی از فلزات پر کاربرد در صنایع مختلف می باشد. این فلز یکی از عوامل بروز مشکلات و عوارض بهداشتی از جمله عوارض سیستم اعصاب مرکزی و کم خونی بوده که مواجهات شغلی و غیر شغلی را در بر دارد. با توجه به سمیت این فلز نیاز به بررسی مواجهات در محیط های مختلف می باشد از این رو این مطالعه با هدف تعیین میزان مواجهه کارگران با سرب هوا و تعیین سرب خون کارگران معدن تعریف گردید. در این تحقیق همچنین به منظور بررسی احتمال مواجهه پوستی سرب از مدل DREAM (Dermal exposure assessment Method) استفاده گردید. روش ها: مطالعه حاضر از نوع توصیفی– تحلیلی و به صورت مقطعی بوده که بر روی کارگران یک معدن سرب و روی با سابقه کار حداقل یک سال در استان اصفهان انجام گرفت. در این تحقیق میزان سرب در هوای منطقه تنفسی 46 نفر از این کارگران اندازه گیری گردید که از این تعداد، از 40 نفر نمونه گیری خون انجام گرفت. به منظور نمونه برداری و آنالیز نمونه های هوای منطقه تنفسی و خون کارگران جهت تعیین غلظت سرب به ترتیب از استاندارد NIOSH7082 و NIOSH 8003 استفاده شد. به منظور بررسی میزان مواجهه پوستی کارگران از مدلی تحت عنوان DREAM استفاده شد که این مدل در مجموع 33 متغیر را شامل می شود. پس از جمع آوری داده ها نهایتا آنالیز آماری با استفاده از نرم افزار SPSS 22 و انجام آزمون های مربوطه صورت گرفت. یافته ها: بر اساس نتایج حاصل از این پژوهش میانگین سرب خون کارگران شاغل در تونل های معدن معادل 36/3 ± µg/dl 7/24 و میانگین غلظت سرب خون کارگران بیرون از تونل نیز معادل80/5 ± µg/dl 57/23 به دست آمد. میانگین سرب هوای منطقه تنفسی در داخل تونل ها معادل 015/0± mg/m 3 0205/0 و میانگین سرب هوای منطقه تنفسی در خارج از تونل ها برابر 017/0± mg/m 3 0201/0 می باشد. نتایج آزمون T مستقل نشان داد که دو گروه عنوان شده از نظر میزان سرب خون همگن نبوده و اختلاف معناداری بین میانگین سرب خون آنها وجود دارد( P<0.001 ). با توجه به نتایج آزمون همبستگی هیج ارتباط معناداری بین متغیرهای غلظت سرب هوای منطقه تنفسی و غلظت سرب خون با مواجهه پوستی حاصل از مدل DREAM مشاهده نشد( به ترتیب با سطح معناداری 806/0 = P v و 193/0 = P v ). نتیجه گیری: طبق نتایج به دست آمده از این تحقیق محل کار پرسنل مهمترین عامل موثر در افزایش و کاهش سرب خون بوده و استفاده از وسایل حفاظت فردی مناسب، نحوه استفاده صحیح از آن ها، ایجاد برنامه زمان بندی مناسب بین حفاری و استخراج، استفاده از مالش های غیر نفتی جهت کاهش گرد و غبار های بعد از حفاری به منظور کنترل مواجهات با سرب توصیه گردید. همچنین پیشنهاد می گردد به منظور افزایش دقت در تعیین میزان سربی که از راه پوست وارد بدن می گردد از روش های نمونه برداری از سطح پوست و لباس نیز استفاده شود. همچنین ارزیابی ریسک های مواجهات شغلی به منظور تعیین محل کار کارگران با کمترین و بیشترین سسطح ربسک نیز پیشنهاد گردید.
其他摘要：Background and aim: Lead is ubiquitous and one of the earliest metals discovered by the human. This metal is widely used in different industries due to its important physico-chemical properties like softness, high malleability, ductility, low melting point and resistance to corrosion. Lead absorbed in body with several routs and when transfer in blood is primarily in red blood cells. Human exposure to this toxic metal and its compounds occurs mostly in lead related occupations and also non-occupational exposures can acccure. Lead and lead compounds are not beneficial or necessary for human health, and can be harmful to the human body.The health effects of lead are directly related to the concentration of lead in the affected organe. Lead can affect on various organs in the body and it is one of the causes of problems and health conditions, including effects on central nervous system and cuses anemia, abnormal behavior, depression, nausea, fatigue, Lead colic, high blood pressure, joint and muscle pain and headache. Also researchs show that Lead causes other health problems such as toxicity of the liver and kidneys system. Initial symptoms of lead poisoning are non-specific and some factors such as age, the amount of lead, whether the exposure is over a short-term or a longer period will influence what symptoms or health effects are exhibited. Due to the toxicity of this metal, it is necessary to investigate exposures of this toxic heavy metal in different environments. Lead exposure at mines is a concern therefore to determine the concentration of lead in air and blood samples of miners; air and blood sampling were down with specific methods. Another part of the study was the estimate of miners skin exposure that for this porpuse, DREAM (Dermal exposure assessment method) model was used. Methods: This study is a cross-sectional, descriptive-analytic research that was conducted on workers of a lead and zinc mine in Isfahan province. This research includes workers with at least one year of work experience. The oncentration of lead in the respiratory air of 46 workers was measured and of these, 40 blood samples were taken. In order to sampling and analysis of respiratory air samples, NIOSH7082 method was used that in this method for Lead sampleing the cellulose ester membrane filter was fitted into a holder and the calibrated individual sampling pump with a flow rate of 2 liters per minute was connected to the filter holder. After completion of the sampling, analysis was carried out using an atomic absorption spectrophotometere, flame. Biological monitoring of lead was performed on the basis of NIOSH8003 method after obtaining informed consent from the personnel and a complete explanation of the sampling steps. After collecting blood samples and preparing of them, analysis was performed using atomic absorption device. At the other stage of the research after extracting work information, the DREAM model was designed by the authors in Excel 2016 software. DREAM model, consists of an inventory and an evaluation part so the inventory part comprises a questionnaire with some modules consist of exposure, department(the observer indicates whether exposure to chemical or biological substances is likely to occur), company(general information on the company), job(job titles are defined and information on workers’ hygiene is obtained), agent( physical and chemical properties of substances are collected) and task(information is obtained on frequency and duration of task performance). Key items of the exposure module are assessment of probability and intensity of three dermal exposure routes: emission, deposition and transfer. Emission involves mass transport of substances by direct release from a source onto skin or clothing, deposition on skin or clothing describes mass transport from air, ransfer is defined as the transport of mass from contaminated surfaces onto skin or clothing. In DREAM model, expos
关键词：سرب; پایش هوا; پایش بیولوژیکی; مدل DREAM
其他关键词：Lead; Air monitoring; Biological monitoring; DREAM model
