摘要：هدف از مطالعه حاضر بررسی نقش برخی عوامل جامعه پذیری بر هویت ملی نوجوانان شهر اصفهان می‌باشد که به شیوه پیمایشی انجام شده است. اطلاعات لازم از طریق پرسشنامه از یک نمونه 427 نفری از بین دانش آموزان نوجوان ( 237 دختر و 190 پسر ) 14 تا 17 ساله شهر اصفهان که به صورت تصادفی خوشه‌ای از سطح دبیرستانهای نواحی 5 گانه شهر اصفهان انتخاب شده‌اند، جمع آوری گردیده است. در این بررسی با الهام از آرای هنری تاجفل، هویت ملی در سه بعد شناختی، عاطفی و رفتاری مورد بررسی قرار گرفت. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که هویت ملی دانش آموزان در حد متوسط(94 از حداکثر140) بوده و همچنین در مرتبه اول بعد عاطفی(705/0 R2=)، سپس بعد شناختی (202/0 R2=) و در آخر بعد رفتاری (093/0 R2=) تبیین کننده ابعاد هویت ملی می‌باشند. از بین متغیرهای مستقل، ملی گرایی دوستان (225/0 R2=)، ملی گرایی خانواده (124/0 R2=) و عامل تلویزیون (018/0 R2=) بر هویت ملی تاثیر داشته و از بین برنامه‌های گوناگون تلویزیون، برنامه‌های کمدی (014/0 R2=) اثر گذار بوده‌اند. از بین رسانه‌های گروهی موثر بر هویت ملی فقط ماهواره (019/0 R2=) و ویدئو(015/0 R2=) تاثیر معنی‌دار داشته و از بین شیوه‌های گذران اوقات فراغت، مطالعه کتاب، تفریح و گردش پیش بینی کننده هویت ملی بوده‌اند. بین هویت ملی دانش آموزان و رشته تحصیلی و پایه تحصیلی آنها رابطه معنی دار وجود داشت ولی بین محتوای کتاب‌های درسی و یا برنامه‌های آموزشی و پایگاه اقتصادی- اجتماعی خانواده و هویت ملی دانش آموزان رابطه معنی دار وجود نداشت.
