摘要：مقدمه: جهت سنجش تأثیر فشارگروهی بر فرضیه‌آزمایی از جامعه دانشجویان دوره کارشناسی دانشگاه آزاد اسلامی 103 نفر (51 نفر گروه کنترل و 52 نفر گروه آزمایش) به روش تصادفی انتخاب شدند. روش: با تکلیف انتخاب واسون تصریح شده لطفی و زارع، و سنجه فشار گروهی ذهنی مورد سنجش و آزمایش قرار گرفتند. داده های به دست آمده با آزمون های آماری نیکویی برازش مجذور خی و مستقل بودن متغیرهای طبقه‌ای مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد که 1) حجم اصلی آزمودنی ها در موقعیت آزمون تعیین‌کننده فرضیه به دو انتخاب پاسخ بی‌ربط و پاسخ درست گرایش بیشتری نشان دادند. 2) آزمودنی ها در سه انتخاب گزینه ـ پاسخ های الف) تمایل روان‌شناختی به حفظ فرضیه ب) پاسخ درست و ج) پاسخ غلط تفاوت معناداری با یکدیگر نداشتند. 3) وقتی افراد در موقعیتی قرار می‌گیرند که خلاف تمایل روان‌شناختی آنها است در مقابل فشارگروهی ذهنی نیز مقاومت می‌کنند. نتیجه گیری: نتایج با توجه به نظریه روش‌شناختی توصیف و تبیین دوگانه رفتار اجتماعی، مؤلفه‌های شناختی و روانی ـ اجتماعی مورد بحث قرار گرفته است.
