摘要：هدف از پژوهش حاضر، مقایسۀ اثر دو نوع تمرین ایروبیک و پیلاتس بر عملکرد شناختی زنان سالمند می‌باشد. بدین‌منظور، 54 سالمند به‌صورت دردسترس انتخاب گردیدند و به‌‌شکل تصادفی به سه گروه تمرین ایروبیک (با میانگین سنی85/4±78/67 سال)، تمرین پیلاتس (با میانگین سنی 49/5±50/66 سال) و بدون تمرین (کنترل) (با میانگین سنی 27/6±58/68 سال) تقسیم شدند. گروه‌های تجربی به‌مدت 12 هفته، سه جلسه در هفته و 60 دقیقه در هر جلسه در تمرینات مربوطه شرکت کردند و شرکت‌کنندگان گروه کنترل نیز ملزم شدند که در هیچ‌گونه تمرینات سازمان‌یافته‌ای شرکت نکنند و تنها به فعالیت‌های روزانۀ خود مشغول باشند. شایان‌ذکر است که عملکرد شناختی، قبل و بعد از دورۀ مداخله اندازه‌گیری شد. همچنین، به‌منظور سنجش عملکرد شناختی از آزمون دسته‌بندی کارت ویسکانسین استفاده شد و جهت تحلیل داده‌ها، تحلیل واریانس یک‌راهه با کمک نرم‌افزار اس. پی. اس. اس (نسخۀ 16) به‌کار رفت. یافته‌ها نشان می‌دهد که هم تمرینات ایروبیک و هم تمرینات پیلاتس باعث بهبود عملکرد شناختی در مؤلفۀ خطای درجاماندگی (شکل‌گیری مفاهیم، سودبردن از تصحیح و انعطاف‌پذیری شناختی) می‌شود (P<0.001). همچنین، برمبنای یافته‌ها، اختلاف معناداری به‌لحاظ آماری بین گروه‌های تحت‌مطالعه از منظر مؤلفۀ تعداد طبقات تکمیل‌شده (نگهداری مفاهیم) مشاهده نمی‌شود (P=0.052). علاوه‌براین، نتایج بیانگر این است که تمرینات پیلاتس نسبت به تمرینات ایروبیک، به‌لحاظ اثر‌گذاری بر عملکرد شناختی در مؤلفۀ خطای درجاماندگی مفیدتر می‌باشد (P<0.05). به‌طورکلی، می‌توان گفت که استفاده از تمرکزهای ذهنی مکرر که ماهیت ورزش پیلاتس می‌باشد ممکن است عامل برتری این ورزش نسبت به ایروبیک در بهبود بیشتر عملکرد شناختی باشد.
