摘要：Nie jest to pierwsza ani – jak czytamy we Wstępie – ostatnia publikacja Witolda Molika na temat dziewiętnastowiecznych dróg polskiej młodzieży zaboru pruskiego (i nie tylko) do wyższego wykształcenia. Pisał o tym już w pracach dotyczących kształtowania się inteligencji polskiej,ukazując peregrynacje do niemieckich ośrodków akademickich. Wykorzystał przy tym bardzo szeroki zakres źródeł archiwalnych,w tym uniwersyteckich,a także wspomnieniowych oraz ówczesną prasę. Autor opowiedział nie tylko o zdobywaniu przez Polaków wyższego wykształcenia udokumentowanego dyplomami,a nawet doktoratami,lecz także scharakteryzował ośrodki akademickie i naświetlił różnorodne formy życia studenckiego,także poza murami uczelni,studenckie organizacje naukowe itp.
