摘要：Wstęp. Brak ostatecznie zdefiniowanego pojęcia zdrowia stanowi utrudnienie wprowadzeniu ujednoliconych badań naukowych o szerokim zakresie tematyki badawczejopartej na każdej z trzech płaszczyzn zdrowia. Cele. Określenie zaawansowania stanu wiedzy na temat definiowania zdrowia orazomówienie znaczenia badań epidemiologicznych w ocenie stanu zdrowia jednostki ipopulacji. Przedstawienie celów badań epidemiologicznych dotyczących jakości i trafnościdziałań prozdrowotnych na rzecz populacji. Metody. Zastosowano metodę analizy piśmiennictwa naukowego, dostępnychmateriałów tematycznych i analizę danych statystycznych. Wyniki. Różnice w definiowaniu zdrowia i stanu zdrowia wynika głównie z faktu, żebadacze uwzględniają różne elementy wiedzy, niemal z każdej gałęzi nauki, o różnympoziomie jej zaawansowania. Prowadzone teoretyczne rozważania nad pojęciem zdrowia orazstanów wynikających z zakłóceń funkcjonowania organizmu są niezbędne do określaniapotrzeb zdrowotnych wyrażonych i niewyrażonych. Rodzaje dysfunkcji są następstwemchorób, w tym genetycznych, urazów i zatruć, które dla części osób przechodzą w stanprzewlekły krótkotrwały lub trwały, określany jako niepełnosprawność. Rzetelna ocenaposzczególnych problemów zdrowotnych wymaga kontynuowania badań epidemiologicznychz zastosowaniem nowoczesnych wielowymiarowych metod biostatystycznych. Podsumowanie. Wielość stanów chorobowych, ich rodzaje i następstwa orazzaspokajanie potrzeb leczniczych, opiekuńczych, socjalnych i rehabilitacyjnych osób chorychi niepełnosprawnych wymaga nowoczesnych, systemowych rozwiązań. Głównym miejscemtych działań powinno być środowisko życia. Rozpoznanie potrzeb i dobra jakość świadczeńzdrowotnych może być zapewniona głównie przez prowadzenie długofalowychepidemiologicznych badań populacyjnych. W wielu krajach świata, zwłaszcza rozwiniętych,sytuacja zdrowotna społeczeństw określana jest głównie dzięki wynikom wieloletnich,prospektywnych badań epidemiologicznych. Są one niezbędne do opracowywaniacelowanych programów profilaktycznych i promocji zdrowia.
其他摘要：Introduction. The lack of an ultimately defined definition of health hinders theconducting of unified scientific studies within the wide scope of research problems based oneach of the three domains of health. Objectives. Determination of advancement of the state of knowledge concerning theprovision of a definition of health and discussing the importance of epidemiological studies inthe assessment of the health status of an individual and the population. Presentation of theobjectives of epidemiological studies pertaining to the quality and relevance of pro-healthactions on behalf of the population. Methods. The method of analysis of scientific literature and relevant publicationsavailable was applied, as well as analysis of statistical data. Results. Differences in defining health and health status result mainly from the factthat researchers consider various elements of knowledge in almost each scientific domain, atdifferent levels of its advancement. Theoretical considerations concerning the concept ofhealth and states resulting from malfunctions of the body are indispensable for determinationof the expressed and unexpressed health needs. The types of dysfunctions are theconsequence of diseases, including those genetic, injuries and poisonings which, in someindividuals, progress to a chronic state – short-term or permanent, defined as disability.Reliable assessment of particular health problems requires the continuation ofepidemiological studies with the use of modern multi-dimensional biostatistical methods. Summary. Multiplicity of medical conditions, their types and consequences, as wellas satisfaction of therapeutic, care, social, and rehabilitation needs of the ill and disabledrequire modern, systemic solutions. The primary place for these actions should be theenvironment of life. Recognition of needs and good quality of health services may beprovided mainly by conducting long-term epidemiological population studies. In manycountries worldwide, especially those that are developed, the health situation of societies isdefined mainly due to the results of many-year, prospective epidemiological studies. Suchstudies are necessary in order to develop targeted prophylactic programmes and healthpromotion.
关键词：Wstęp. Brak ostatecznie zdefiniowanego pojęcia zdrowia stanowi utrudnienie wprowadzeniu ujednoliconych badań naukowych o szerokim zakresie tematyki badawczejopartej na każdej z trzech płaszczyzn zdrowia. Cele. Określenie zaawansowania stanu wiedzy na temat definiowania zdrowia orazomówienie znaczenia badań epidemiologicznych w ocenie stanu zdrowia jednostki ipopulacji. Przedstawienie celów badań epidemiologicznych dotyczących jakości i trafnościdziałań prozdrowotnych na rzecz populacji. Metody. Zastosowano metodę analizy piśmiennictwa naukowego, dostępnychmateriałów tematycznych i analizę danych statystycznych. Wyniki. Różnice w definiowaniu zdrowia i stanu zdrowia wynika głównie z faktu, żebadacze uwzględniają różne elementy wiedzy, niemal z każdej gałęzi nauki, o różnympoziomie jej zaawansowania. Prowadzone teoretyczne rozważania nad pojęciem zdrowia orazstanów wynikających z zakłóceń funkcjonowania organizmu są niezbędne do określaniapotrzeb zdrowotnych wyrażonych i niewyrażonych. Rodzaje dysfunkcji są następstwemchorób, w tym genetycznych, urazów i zatruć, które dla części osób przechodzą w stanprzewlekły krótkotrwały lub trwały, określany jako niepełnosprawność. Rzetelna ocenaposzczególnych problemów zdrowotnych wymaga kontynuowania badań epidemiologicznychz zastosowaniem nowoczesnych wielowymiarowych metod biostatystycznych. Podsumowanie. Wielość stanów chorobowych, ich rodzaje i następstwa orazzaspokajanie potrzeb leczniczych, opiekuńczych, socjalnych i rehabilitacyjnych osób chorychi niepełnosprawnych wymaga nowoczesnych, systemowych rozwiązań. Głównym miejscemtych działań powinno być środowisko życia. Rozpoznanie potrzeb i dobra jakość świadczeńzdrowotnych może być zapewniona głównie przez prowadzenie długofalowychepidemiologicznych badań populacyjnych. W wielu krajach świata, zwłaszcza rozwiniętych,sytuacja zdrowotna społeczeństw określana jest głównie dzięki wynikom wieloletnich,prospektywnych badań epidemiologicznych. Są one niezbędne do opracowywaniacelowanych programów profilaktycznych i promocji zdrowia.
其他关键词：Introduction. The lack of an ultimately defined definition of health hinders theconducting of unified scientific studies within the wide scope of research problems based oneach of the three domains of health. Objectives. Determination of advancement of the state of knowledge concerning theprovision of a definition of health and discussing the importance of epidemiological studies inthe assessment of the health status of an individual and the population. Presentation of theobjectives of epidemiological studies pertaining to the quality and relevance of pro-healthactions on behalf of the population. Methods. The method of analysis of scientific literature and relevant publicationsavailable was applied, as well as analysis of statistical data. Results. Differences in defining health and health status result mainly from the factthat researchers consider various elements of knowledge in almost each scientific domain, atdifferent levels of its advancement. Theoretical considerations concerning the concept ofhealth and states resulting from malfunctions of the body are indispensable for determinationof the expressed and unexpressed health needs. The types of dysfunctions are theconsequence of diseases, including those genetic, injuries and poisonings which, in someindividuals, progress to a chronic state – short-term or permanent, defined as disability.Reliable assessment of particular health problems requires the continuation ofepidemiological studies with the use of modern multi-dimensional biostatistical methods. Summary. Multiplicity of medical conditions, their types and consequences, as wellas satisfaction of therapeutic, care, social, and rehabilitation needs of the ill and disabledrequire modern, systemic solutions. The primary place for these actions should be theenvironment of life. Recognition of needs and good quality of health services may beprovided mainly by conducting long-term epidemiological population studies. In manycountries worldwide, especially those that are developed, the health situation of societies isdefined mainly due to the results of many-year, prospective epidemiological studies. Suchstudies are necessary in order to develop targeted prophylactic programmes and healthpromotion.
