摘要：Wstęp Temat przestrzegania zaleceń terapeutycznych jest zagadnieniem szeroko omawianym w ostatnich latach na łamach wielu czasopism medycznych i popularnonaukowych. Niedostateczna współpraca pacjenta z lekarzem jest olbrzymim problemem współczesnej medycyny, który obniża jakość końcowego efektu leczenia danego schorzenia. Problem przestrzegania zaleceń terapeutycznych jest najbardziej widoczny w leczeniu chorób przewlekłych, gdzie bez systematyczności, pracy nad sobą i dobrej współpracy z lekarzem efekty leczenia nie przynoszą oczekiwanych rezultatów. Przyjmuje się, że około 50% pacjentów cierpiących na schorzenia przewlekłe nie postępuje zgodnie z zaleceniami. Cel Celem niniejszej pracy było omówienie czynników mających wpływ na przestrzeganie zaleceń lekarskich i ocena możliwości podniesienia stopnia współpracy między lekarzem a pacjentem na podstawie dostępnego piśmiennictwa. Metody Przeanalizowano 27 pozycji piśmiennictwa z lat 2005-2017 dotyczących omówienia zagadnień adherence i compliance oraz ich wpływu na efekt leczenia konkretnych schorzeń. Wyniki i omówienie Termin adherence można zdefiniować jako: „zakres, do jakiego zachowanie pacjenta pozostaje zgodne z zaakceptowanymi przez chorego zaleceniami medycznymi w odniesieniu do przyjmowania leków, przestrzegania diety, modyfikacji stylu życia”. W oddziałach szpitalnych poziom adherence osiąga poziom 100%, natomiast w warunkach domowych po 6 miesiącach terapii mniej niż 50% pacjentów realizuje kolejną receptę. Dokonano systematycznego przeglądu przyczyn wpływających na nieprzestrzeganie zaleceń terapeutycznych i oceny czynników mających wpływ na podniesienie poziomu współpracy pacjenta z lekarzem. Wnioski Niedostateczna współpraca pacjenta z lekarzem niesie za sobą poważne konsekwencje zdrowotne dla chorego, jak również obciąża finansowo cały system opieki zdrowotnej. Zwiększa się odsetek chorobowości, inwalidztwa i śmiertelności wśród chorych. Wiele przyczyn ma wpływ na nieprzestrzeganie zaleceń terapeutycznych przez chorego. Niemożliwe jest wyodrębnienie jednego czynnika, który bezpośrednio oddziałuje na podniesienie poziomu adherence. Dopiero współpraca na wielu płaszczyznach może przynieść zadowalające efekty.
其他摘要：Introduction The issue of patients’ adherence to doctor’s instructions has been widely discussed in medical and popular newspapers in the recent years. Inadequate patient’s adherence is a great problem in medicine, which negatively affects treatment endpoints. Poor adherence is most often seen in treatment of chronic diseases, where irregular use of prescribed medication makes good disease control impossible. It is estimated that 50% of patients suffering from chronic diseases do not adhere to doctor’s instructions. Objective The aim of the review is to identify factors affecting adherence and to look for possible methods of its’ improvement. Methods Twenty seven articles about adherence and compliance published between 2005 and 2017 were reviewed. Results and discussion The term ‘adherence’ is defined as the degree, to which patient’s behavior is in agreement with medical advice provided by a health care professional in respect to the use of medication, dieting and lifestyle changes. In hospital wards adherence is as high as 100%, but at home after 6 months of therapy less than 50% of patients continue taking prescribed medication. Systemic review of factors affecting inadequate adherence and ones that might improve the level of patients’ adherence was done. Conclusions Inadequate adherence may cause serious health problems and is a heavy burden for the healthcare system. It increases morbidity, disability and mortality rates. It was found that several factors affect patient’s adherence. It is impossible to point out one the most important risk factor. Only a good cooperation between the physician and the patient may lead to good adherence and effective treatment.
关键词：Wstęp Temat przestrzegania zaleceń terapeutycznych jest zagadnieniem szeroko omawianym w ostatnich latach na łamach wielu czasopism medycznych i popularnonaukowych. Niedostateczna współpraca pacjenta z lekarzem jest olbrzymim problemem współczesnej medycyny, który obniża jakość końcowego efektu leczenia danego schorzenia. Problem przestrzegania zaleceń terapeutycznych jest najbardziej widoczny w leczeniu chorób przewlekłych, gdzie bez systematyczności, pracy nad sobą i dobrej współpracy z lekarzem efekty leczenia nie przynoszą oczekiwanych rezultatów. Przyjmuje się, że około 50% pacjentów cierpiących na schorzenia przewlekłe nie postępuje zgodnie z zaleceniami. Cel Celem niniejszej pracy było omówienie czynników mających wpływ na przestrzeganie zaleceń lekarskich i ocena możliwości podniesienia stopnia współpracy między lekarzem a pacjentem na podstawie dostępnego piśmiennictwa. Metody Przeanalizowano 27 pozycji piśmiennictwa z lat 2005-2017 dotyczących omówienia zagadnień adherence i compliance oraz ich wpływu na efekt leczenia konkretnych schorzeń. Wyniki i omówienie Termin adherence można zdefiniować jako: „zakres, do jakiego zachowanie pacjenta pozostaje zgodne z zaakceptowanymi przez chorego zaleceniami medycznymi w odniesieniu do przyjmowania leków, przestrzegania diety, modyfikacji stylu życia”. W oddziałach szpitalnych poziom adherence osiąga poziom 100%, natomiast w warunkach domowych po 6 miesiącach terapii mniej niż 50% pacjentów realizuje kolejną receptę. Dokonano systematycznego przeglądu przyczyn wpływających na nieprzestrzeganie zaleceń terapeutycznych i oceny czynników mających wpływ na podniesienie poziomu współpracy pacjenta z lekarzem. Wnioski Niedostateczna współpraca pacjenta z lekarzem niesie za sobą poważne konsekwencje zdrowotne dla chorego, jak również obciąża finansowo cały system opieki zdrowotnej. Zwiększa się odsetek chorobowości, inwalidztwa i śmiertelności wśród chorych. Wiele przyczyn ma wpływ na nieprzestrzeganie zaleceń terapeutycznych przez chorego. Niemożliwe jest wyodrębnienie jednego czynnika, który bezpośrednio oddziałuje na podniesienie poziomu adherence. Dopiero współpraca na wielu płaszczyznach może przynieść zadowalające efekty.
其他关键词：Introduction The issue of patients’ adherence to doctor’s instructions has been widely discussed in medical and popular newspapers in the recent years. Inadequate patient’s adherence is a great problem in medicine, which negatively affects treatment endpoints. Poor adherence is most often seen in treatment of chronic diseases, where irregular use of prescribed medication makes good disease control impossible. It is estimated that 50% of patients suffering from chronic diseases do not adhere to doctor’s instructions. Objective The aim of the review is to identify factors affecting adherence and to look for possible methods of its’ improvement. Methods Twenty seven articles about adherence and compliance published between 2005 and 2017 were reviewed. Results and discussion The term ‘adherence’ is defined as the degree, to which patient’s behavior is in agreement with medical advice provided by a health care professional in respect to the use of medication, dieting and lifestyle changes. In hospital wards adherence is as high as 100%, but at home after 6 months of therapy less than 50% of patients continue taking prescribed medication. Systemic review of factors affecting inadequate adherence and ones that might improve the level of patients’ adherence was done. Conclusions Inadequate adherence may cause serious health problems and is a heavy burden for the healthcare system. It increases morbidity, disability and mortality rates. It was found that several factors affect patient’s adherence. It is impossible to point out one the most important risk factor. Only a good cooperation between the physician and the patient may lead to good adherence and effective treatment.
