摘要：Wstęp. Do ważnych czynników ryzyka chorób nowotworowych należą palenie tytoniu, picie alkoholu oraz narażenie na działanie promieni ultrafioletowych. Ich unikanie zmniejsza ryzyko zachorowań na nowotwory. Cel pracy. Określenie występowania wybranych czynników ryzyka chorób nowotworowych z uwzględnieniem zmiennych socjodemograficznych mieszkańców powiatu sanockiego. Materiał i metody. Badaniem objęto 157 mieszkańców powiatu sanockiego w 2015 roku. Zastosowano metodę sondażu diagnostycznego, technikę ankiety, a narzędziem badawczym był autorski kwestionariusz ankiety. W ocenie zależności przyjęto poziom istotności statystycznej p<0,05. Wyniki. Palenie papierosów częściej deklarowały osoby w przedziale wieku od 31 do 50 r.ż., z wykształceniem zawodowym oraz mężczyźni. Największy odsetek badanych wypalał około 10 papierosów dziennie. Najczęściej badani deklarowali palenie papierosów przez okres dwóch lat. Z kąpieli słonecznych najczęściej korzystali badani poniżej 30 r.ż., z wykształceniem średnim oraz mieszkańcy wsi. Kremy ochronne stosowali częściej respondenci poniżej 30 r.ż., osoby z wykształceniem wyższym oraz kobiety. Picie alkoholu deklarowała ponad połowa respondentów, a najbardziej popularnym alkoholem było piwo. Wnioski. Występujące w badanej grupie zachowania antyzdrowotne stanowią modyfikowalne czynniki ryzyka chorób nowotworowych, co stwarza możliwość zaplanowania i podjęcia działań w badanym środowisku celem ich wyeliminowania.
其他摘要：Indtroduction. Important risk factors for cancer include smoking, alcohol consumption and exposure to ultraviolet rays. Their avoidance reduces the risk of cancer. Aim. Defining risk factors for cancer among residents of Sanok district. Material and methods. The study included 157 residents of Sanok district in 2015. The method of diagnostic survey, engineering survey was used, whereas a research tool was the original questionnaire. In the assessment of dependence a statistical significance level of p <0.05 was used. Results. Smoking was more often declared by male patients from 31 to 50 years of age, with vocational education. The largest percentage of respondents smoked about 10 cigarettes a day. Most often the respondents reported smoking cigarettes for a period of two years. Sunbathing was most commonly taken by respondents below 30 years of age and with secondary education. Exposing to the sunlight was often indicated by patients, villagers, and younger people. Protective creams were applied more often by people who were not hospitalized, respondents under 30 years of age, with higher education, and women. Conclusions. Existing unhealthy behaviors represent modifiable risk factors for cancer, which makes it possible to plan and take action in the test environment, aiming to eliminate them.
关键词：Wstęp. Do ważnych czynników ryzyka chorób nowotworowych należą palenie tytoniu, picie alkoholu oraz narażenie na działanie promieni ultrafioletowych. Ich unikanie zmniejsza ryzyko zachorowań na nowotwory. Cel pracy. Określenie występowania wybranych czynników ryzyka chorób nowotworowych z uwzględnieniem zmiennych socjodemograficznych mieszkańców powiatu sanockiego. Materiał i metody. Badaniem objęto 157 mieszkańców powiatu sanockiego w 2015 roku. Zastosowano metodę sondażu diagnostycznego, technikę ankiety, a narzędziem badawczym był autorski kwestionariusz ankiety. W ocenie zależności przyjęto poziom istotności statystycznej p<0,05. Wyniki. Palenie papierosów częściej deklarowały osoby w przedziale wieku od 31 do 50 r.ż., z wykształceniem zawodowym oraz mężczyźni. Największy odsetek badanych wypalał około 10 papierosów dziennie. Najczęściej badani deklarowali palenie papierosów przez okres dwóch lat. Z kąpieli słonecznych najczęściej korzystali badani poniżej 30 r.ż., z wykształceniem średnim oraz mieszkańcy wsi. Kremy ochronne stosowali częściej respondenci poniżej 30 r.ż., osoby z wykształceniem wyższym oraz kobiety. Picie alkoholu deklarowała ponad połowa respondentów, a najbardziej popularnym alkoholem było piwo. Wnioski. Występujące w badanej grupie zachowania antyzdrowotne stanowią modyfikowalne czynniki ryzyka chorób nowotworowych, co stwarza możliwość zaplanowania i podjęcia działań w badanym środowisku celem ich wyeliminowania.
其他关键词：Indtroduction. Important risk factors for cancer include smoking, alcohol consumption and exposure to ultraviolet rays. Their avoidance reduces the risk of cancer. Aim. Defining risk factors for cancer among residents of Sanok district. Material and methods. The study included 157 residents of Sanok district in 2015. The method of diagnostic survey, engineering survey was used, whereas a research tool was the original questionnaire. In the assessment of dependence a statistical significance level of p <0.05 was used. Results. Smoking was more often declared by male patients from 31 to 50 years of age, with vocational education. The largest percentage of respondents smoked about 10 cigarettes a day. Most often the respondents reported smoking cigarettes for a period of two years. Sunbathing was most commonly taken by respondents below 30 years of age and with secondary education. Exposing to the sunlight was often indicated by patients, villagers, and younger people. Protective creams were applied more often by people who were not hospitalized, respondents under 30 years of age, with higher education, and women. Conclusions. Existing unhealthy behaviors represent modifiable risk factors for cancer, which makes it possible to plan and take action in the test environment, aiming to eliminate them.
