摘要：Uszkodzenia więzadeł stawu kolanowego stanowią bardzo często spotykany problem. Statystyki wskazują, że to więzadło krzyżowe przednie jest najczęściej kontuzjowane. Szczególnie narażone na zerwanie ACL są osoby uprawiające ang. pivoting sports, czyli dyscypliny sportowe, w których dochodzi do nagłych obrotów, zmian kierunku biegu. Dla pacjentów dotkniętych kontuzją ACL głównym sposobem na powrót do pełnej sprawności jest przywrócenie ciągłości tej struktury więzadłowej za pomocą zabiegu operacyjnego poprzedzonego kompleksową rehabilitacją przedoperacyjną. Po przejściu operacji rekonstrukcyjnej należy wdrożyć usprawnianie, które zostanie odpowiednio zindywidualizowane i dostosowane do możliwości oraz postępów pacjenta. Głównym celem artykułu było przedstawienie metod stosowanych w przebiegu usprawniania pacjentów po rekonstrukcji ACL. Efektywna rehabilitacja pooperacyjna powinna składać się z kinezyterapii, której przebieg jest dostosowany do etapu w jakim aktualnie znajduje się pacjent. Dla faz początkowych odpowiednie są ćwiczenia nie zwiększające objawów ostrych, natomiast powinny one rozpocząć odbudowe zakresu ruchu oraz siły mięśniowej. Zadania stawiane przed pacjentem należy w dalszym przebiegu rehabilitacji utrudniać i zwiększać jego samodzielność doprowadzając do odtworzenia prawidłowego wzorca chodu. Bardzo ważną częścią usprawniania jest trening propriocepcji odbudowujący czucie głębokie w stawie kolanowym. Kinezyterapia powinna być urozmaicona takimi aktywnościami jak pływanie oraz jazda na rowerze stacjonarnym. W końcowych etapach pojawić się powinny elementy sportu uprawianego przez pacjenta. Usprawnianie jest wspomagane poprzez fizykoterapie, elementy terapii manualnej oraz kinesiology taping.
其他摘要：Damage to the ligaments of the knee is a very common problem. According to statistics, it is the anterior cruciate ligament that is most often injured. People practicing so-called pivoting sports (sports that involve sudden turns and direction changes) are particularly vulnerable to the rupture of the ACL. For patients who suffer from an ACL injury, the main way to full recovery is to restore the continuity of the ligamentous structures using surgery preceded by a comprehensive preoperative rehabilitation. After undergoing the reconstructive surgery, the personalized rehabilitation should be implemented and adapted to the possibilities and progress of the patient. The main aim of this aticle was to present the methods used throughout the rehabilitation process of patients, who underwent the ACL reconstruction. An effective postoperative rehabilitation should consist of kinesiotherapy, the course of which is adapted specifically to the stage in which the patient currently is. The exercises suitable for the initial phase should not increase the acute symptoms. They should, however, start restoring motion range and rebuilding muscular strength. The demands placed on the patient should be continuously made harder throughout the rehabilitation process and should increase their independence leading to restoration of a normal walking pattern. A very important part of rehabilitation is the training that rebuilds proprioception in the knee joint. Kinesiotherapy should be varied with activities, such as swimming or riding a stationary bike. In the final stages of rehabilitation, the elements of the sport practiced by the patient should be implemented. Improvement is aided by physiotherapy, elements of a manual therapy and kinesiology taping.
关键词：Uszkodzenia więzadeł stawu kolanowego stanowią bardzo często spotykany problem. Statystyki wskazują, że to więzadło krzyżowe przednie jest najczęściej kontuzjowane. Szczególnie narażone na zerwanie ACL są osoby uprawiające ang. pivoting sports, czyli dyscypliny sportowe, w których dochodzi do nagłych obrotów, zmian kierunku biegu. Dla pacjentów dotkniętych kontuzją ACL głównym sposobem na powrót do pełnej sprawności jest przywrócenie ciągłości tej struktury więzadłowej za pomocą zabiegu operacyjnego poprzedzonego kompleksową rehabilitacją przedoperacyjną. Po przejściu operacji rekonstrukcyjnej należy wdrożyć usprawnianie, które zostanie odpowiednio zindywidualizowane i dostosowane do możliwości oraz postępów pacjenta. Głównym celem artykułu było przedstawienie metod stosowanych w przebiegu usprawniania pacjentów po rekonstrukcji ACL. Efektywna rehabilitacja pooperacyjna powinna składać się z kinezyterapii, której przebieg jest dostosowany do etapu w jakim aktualnie znajduje się pacjent. Dla faz początkowych odpowiednie są ćwiczenia nie zwiększające objawów ostrych, natomiast powinny one rozpocząć odbudowe zakresu ruchu oraz siły mięśniowej. Zadania stawiane przed pacjentem należy w dalszym przebiegu rehabilitacji utrudniać i zwiększać jego samodzielność doprowadzając do odtworzenia prawidłowego wzorca chodu. Bardzo ważną częścią usprawniania jest trening propriocepcji odbudowujący czucie głębokie w stawie kolanowym. Kinezyterapia powinna być urozmaicona takimi aktywnościami jak pływanie oraz jazda na rowerze stacjonarnym. W końcowych etapach pojawić się powinny elementy sportu uprawianego przez pacjenta. Usprawnianie jest wspomagane poprzez fizykoterapie, elementy terapii manualnej oraz kinesiology taping.
其他关键词：Damage to the ligaments of the knee is a very common problem. According to statistics, it is the anterior cruciate ligament that is most often injured. People practicing so-called pivoting sports (sports that involve sudden turns and direction changes) are particularly vulnerable to the rupture of the ACL. For patients who suffer from an ACL injury, the main way to full recovery is to restore the continuity of the ligamentous structures using surgery preceded by a comprehensive preoperative rehabilitation. After undergoing the reconstructive surgery, the personalized rehabilitation should be implemented and adapted to the possibilities and progress of the patient. The main aim of this aticle was to present the methods used throughout the rehabilitation process of patients, who underwent the ACL reconstruction. An effective postoperative rehabilitation should consist of kinesiotherapy, the course of which is adapted specifically to the stage in which the patient currently is. The exercises suitable for the initial phase should not increase the acute symptoms. They should, however, start restoring motion range and rebuilding muscular strength. The demands placed on the patient should be continuously made harder throughout the rehabilitation process and should increase their independence leading to restoration of a normal walking pattern. A very important part of rehabilitation is the training that rebuilds proprioception in the knee joint. Kinesiotherapy should be varied with activities, such as swimming or riding a stationary bike. In the final stages of rehabilitation, the elements of the sport practiced by the patient should be implemented. Improvement is aided by physiotherapy, elements of a manual therapy and kinesiology taping.
