摘要:W artykule rozważa się stateczność prętów metalowych w zakresie dokrytycznym i pokrytycznym,z uwzględnieniem złożonych cykli obciążenia,w przypadku obciążenia sterowanego przemieszczeniem.Zestawiono wyniki badań laboratoryjnych ściskania prętów o różnych kształtach przekroju poprzecznego raportowanych jako zależności P=P(f) oraz P=P(u)f siły ściskającej od ugięcia bocznego f oraz całkowitego skrócenia pręta u.Zwrócono uwagę na fakt,że dopiero analiza obydwu wykresów daje pełny opis zjawiska.Umożliwia precyzyjne śledzenie kolejnych etapów procesu ściskania i wyboczenia,daje pełną informację o zniszczeniu pręta oraz w przypadku obciążenia zadawanego wzrastającym przemieszczeniem,pozwala określić energię procesu w pokrytycznym zakresie odkształceń.W pracy omówiono wyniki badań laboratoryjnych oraz przedstawiono w jakich warunkach można wykorzystać niezerową nośność pręta w zakresie podkrytycznym.