摘要：موضوع این نوشتار بررسی جایگاه توسعه سیاسی در برنامههای توسعه ج.ا.ا است. ضمن این که توسعه؛ یک مفهوم کلی و تقسیم ناپذیر است. در این جا صرفاً در مقام تحقیق به بررسی جداگانه بعد سیاسی آن پرداخته میشود. بدین منظور با توجه به نظریات موجود، مفهوم توسعه سیاسی شاخصسازی میشود و به سوال ذیل پرداخته میشود: توسعه سیاسی چه جایگاهی در برنامههای پنجساله سوم، چهارم، پنجم و ششم داشته است؟ به منظور پاسخگویی به این پرسش از روش تحلیل محتوا استفاده شده است و بندهای برنامههای توسعه به عنوان واحدهای زمینه انتخاب شدهاند. یافتههای مقاله حاکی از آن است که توسعه سیاسی در سه برنامه توسعه ج.ا.ا مورد توجه بودهاست. ولی میزان این توجه در هر یک از برنامههای سهگانه متفاوت است. این میزان توجه در برنامههای سوم، چهارم، پنجم و ششم نیز به ترتیب شامل 31 درصد، 50 درصد، 29 درصد و 43 درصد است. طبق آمار به دست آمده میزان توجه به توسعه سیاسی در برنامههای توسعه، حرکتی افزایشی داشته، با این استثنا که این توجه در برنامه پنجم و ششم نسبت به دو برنامه دیگر کاهش پیدا کرده است.
