摘要：Wolność jest zjawiskiem bardzo wyrazistym dla osoby, której dane jest doświadczyć tego u c z u c i a, jednakże bardzo trudno jest je racjonalnie wyjaśnić. Do wolności nieustannie odwoływali się filozofowie, etycy, psychologowie, teologowie, jak również przedstawiciele innych dyscyplin. Już u Platona napotykamy zwięzłą definicję wolności, zgodnie z którą wolność jest „władzą nad życiem”1 . Od czasów Odrodzenia wolność stopniowo zaczyna zaliczać się do głównych problemów ludzkiego poznania. Dotychczas pojęcie to nie było i nie mogło być o r g a n i c z n ą c z ę ś c i ą wszystkich panujących do niedawna paradygmatów. Pojawiło się ono już wcześniej, zanim znalazło się dla niego precyzyjne miejsce w obrazie świata. O b r a z ś w i a t a , w którym pojęcie wolności nie tylko znajduje dla siebie miejsce, ale też okazuje się nadzwyczaj ważnym, zaczął kształtować się dopiero w ostatniej dekadzie, początkowo powolnie i z trudem przezwyciężając modernistyczny mit: określonego, zdeterminowanego, przewidywalnego świata i postmodernistycznego zawrotu głowy,czyli a b s o l u t y z a c j i w z g l ę d n o ś c i 2 . To nieklasyczny obraz świata, w centrum którego umieszczony jest myślący (jak mówi Descartes) i uczestniczący (jak mówi Bachtin) podmiot, który jest punktem wyjścia każdego filozofowani.
