摘要：Kościół,do którego istoty należy gromadzenie się na sprawowanie „pamiątki Pana” od samego początku potrzebował miejsca,przestrzeni,aby to podstawowe powołanie móc realizować. Stąd związek Kościoła ze świątynią sięga samych jego początków. W miarę rozprzestrzeniania się wiary chrześcijańskiej wzrastało zainteresowanie budownictwem sakralnym. Zjawisko to zauważalne jest szczególnie po Edykcie mediolańskim,kiedy do Kościoła zaczęły napływać wielkie masy wiernych i co dało początek budowaniu okazałych bazylik. Architektura sakralna od początku chrześcijaństwa poszukiwała coraz to nowych form,które byłyby wyrazem aktualnej wiary i myśli teologicznej Kościoła. Szczególnym świadectwem wiary i jej rozwoju jest właśnie budynek kościoła. Patrząc na świątynie chrześcijańskie na przestrzeni wieków wyraźnie dostrzegamy,jak zmieniające się warunki,nowe kierunki w budownictwie i style znajdowały swój oddźwięk w budownictwie sakralnym. Budownictwo sakralne nie tylko przodowało i było awangardą w tym co nowe,ale nieustannie szukało najlepszych i najpiękniejszych rozwiązań architektonicznych. Należy jasno powiedzieć,że duży wpływ na architekturę i wystrój przestrzeni celebracyjnej miały także nowe kierunki w teologii,eklezjologii i liturgii. A ponieważ na przestrzeni dziejów Kościoła zachodziły zmiany i reformy liturgii,nowo powstające świątynie musiały adoptować i dostosowywać swoje wnętrza do aktualnie panującego ducha liturgii. Doskonale widać to na przykładzie reformy ostatniego Soboru Watykańskiego,gdzie wypracowana przez jego ojców samoświadomość Kościoła odnośnie tego co czyni w liturgii,spowodowała daleko idące zmiany w jego przestrzeni celebracyjnej i wystroju wnętrza świątyni chrześcijańskiej. Tak było zresztą zawsze,że w stylu i wystroju świątyni znajdowała odbicie,swój rezonans wiara Kościoła,która niezmiennie wyraża się i jest celebrowana w obrzędach liturgicznych. Stąd istnieje istotowy,organiczny związek wystroju świątyni z aktualnie panującym duchem liturgii. Parafrazując zasadę Prospera z Akwitanii można by więc zaryzykować twierdzenie: lex credendi – lex edificandi. Obiektywna wartość badań nad budownictwem sakralnym wyraża się więc nie tylko w tym,że pozwalają one odkryć styl architektoniczny,poznać nazwiska znakomitych projektantów i architektów,których twórcza obecność była często wynikiem szerokich kontaktów sponsorów i ofiarodawców ze światem artystów,ale także w tym,że prowadzą one do odkrywania wiary i pobożności ludu Bożego,środowiska parafialnego,które z wielkim nakładem środków i determinacją wznosiło swoją świątynię. Wiary,która wyrażała się w wyborze takiego a nie innego patrona świątyni,wystroju,figur,obrazów,witraży,polichromii itp. Dlatego istnieje ciągła potrzeba nowych publikacji i opracowań,pogłębionych i kompleksowych badań naukowych,dotyczących architektury kościelnej,budownictwa sakralnego,świątyń,szczególnie zaś katedr,które obok tego,że tak bardzo wyraziście wpisują się w krajobraz naszych polskich miast,to przede wszystkim w zdecydowanej większości są one niekwestionowanymi dziełami sztuki,stanowią wartość kulturową,przynależą do dziedzictwa narodowego,przede wszystkim zaś,są świadectwem wiary minionych pokoleń Polaków. Na pewno ten rodzaj badań naukowych nie należy do łatwych i efekciarskich; są to prace z reguły interdyscyplinarne,wymagające od ich autorów odpowiedniej wiedzy i kompetencji z zakresu historii sztuki,architektury ale także teologii,liturgii,historii Kościoła itp. Recenzowane opracowanie poświęcone katedrze szczecińskiej jest tego właśnie dobrym przykładem.
