摘要：W artykule prezentowane są metodologia oraz rezultaty badania nad zrównaniem wyników egzaminu gimnazjalnego dla lat 2002–2010 przeprowadzonych przez Pracownię Analiz Osiągnięć Uczniów w Instytucie Badań Edukacyjnych. Do badania zrównującego wylosowano ponad 10 tys. uczniów i wykorzystano informacje o ponad 500 zadaniach. Do zrównania wyników egzaminu wykorzystano modele IRT,wyniki przedstawiono na skali zmiennej ukrytej oraz na skali wyników obserwowanych. Dzięki zastosowanej procedurze udało się wyizolować losowe wahania trudności między arkuszami egzaminacyjnymi w poszczególnych latach i przedstawić zmiany w poziomie umiejętności uczniów zdających egzamin gimnazjalny. Na podstawie rezultatów badania można stwierdzić,że poziom umiejętności humanistycznych gimnazjalistów jest stabilny,natomiast poziom umiejętności matematyczno-przyrodniczych wykazał trend spadkowy. W analizie dokonano walidacji zrównywania,porównując przedstawione wyniki z wynikami badania międzynarodowego,porównywalnego w kolejnych cyklach badania PISA. Wyniki dla części humanistycznej wykazują wysoką zbieżność z wynikami PISA dla czytania ze zrozumieniem. W przypadku części matematyczno-przyrodniczej egzaminu,która porównywana była z matematyką w badaniu PISA,zaobserwowano większe różnice pomiędzy rezultatami obydwu badań.
