摘要：Reading;from past to present,is defined associated with the vocalisation,understanding,comprehension,and configuration.Today,reading is qualified as a metacognitive process and it is based on controlling this process.What is expected of a competent reader is that he/she can approach the text for a specific reading purpose and make sense of the text-specific structures by running background information during the reading action.These competencies also require the operation of metacognitive reading strategies specific to the text type.Different metacognitive reading strategies can be applied with different reading method-techniques.In this context,the aim of the study is to contribute to the development of materials for reading education presenting sample activities by linking metacognitive while reading strategies and reading method-techniques to the text types.Because of reflecting the characteristics of the literary and informative texts and being used frequently in the textbooks,the story,poem and article text types were taken in the context of criterion sampling from the purposive sampling methods.In this study,which is a descriptive research,a table relating metacognitive while reading strategies and reading method-techniques to the text type prepared by Dilidüzgün,Çetinkaya-Edizer,AkBaşoğul,Karagöz and Yücelşen (2018) were selected as a guide.As a result of the study,it was found that the three text types within the scope of the research carried out similarities and differentiations in the context of the use of metacognitive while reading strategies and reading method-techniques in the direction of the purpose of reading.In accordance with these similarities and differentiations,tables of specification have been prepared and activities have been formed based on these tables of specification.These activities are considered as suggestions and it is thought that generalizability will be increased by applied studies.
其他摘要：Okuma;geçmişten günümüze seslendirme,anlama,kavrama ve yapılandırma ile ilişkilendirilerek tanımlanmıştır.Günümüzde ise okuma,üstbilişsel bir süreç olarak nitelendirilmekte ve bu süreci denetlemeyi temel almaktadır.Yetkin bir okurdan beklenen,belirli bir okuma amacıyla metne yaklaşıp okuma eylemi süresince artalan bilgilerini işe koşarak metne özgü yapıları anlamlandırabilmesidir.Bu yetkinlikler de metin türüne özgü üstbilişsel okuma stratejilerini işletmeyi gerektirir.Farklı üstbilişsel okuma stratejileri farklı okuma yöntem-teknikleriyle uygulanabilir.Bu bağlamda çalışmanın amacı,metin türlerine uygun üstbilişsel okuma sırası stratejileri ve okuma yöntem-tekniklerini ilişkilendirip etkinlik önerileri sunarak okuma eğitimi için ders araç-gereci gelişimine katkıda bulunmaktır.Yazınsal ve bilgilendirici metinlerin özelliklerini yansıtmaları ve ders kitaplarında sıklıkla kullanılmaları nedeniyle araştırmada,amaçlı örnekleme yöntemlerinden ölçüt örnekleme bağlamında öykü,şiir ve makale türleri ele alınmıştır.Betimsel bir araştırma olan çalışmada Dilidüzgün,Çetinkaya-Edizer,Ak-Başoğul,Karagöz ve Yücelşen (2018) tarafından hazırlanan metin türü bağlamında üstbilişsel okuma sırası stratejileri ile okuma yöntem-tekniklerinin ilişkilendirildiği çizelge kılavuz olarak seçilmiştir.Çalışma sonucunda araştırma kapsamına alınan üç metin türünün,okunma amacı doğrultusunda üstbilişsel okuma sırası stratejileri ile okuma yöntem-tekniklerinin kullanımı bağlamında ortaklıklar ve farklılaşmalar taşıdığı bulgulanmıştır.Bu ortaklık ve farklılaşmalar doğrultusunda belirtke tabloları hazırlanmış,etkinlikler belirtke tablolarından yola çıkılarak oluşturulmuştur.Oluşturulan bu etkinlikler,öneri niteliğinde olup uygulamalı çalışmalarla genellenebilirliğinin artırılacağı düşünülmektedir.
