期刊名称：International Journal of Geography and Geography Education
电子版ISSN：2630-6336
出版年度：2019
期号：39
页码：242-255
DOI：10.32003/iggei.481730
出版社：Marmara University
摘要：Türkiye ile İran arasındaki uluslararası sınır hattı ve yakın çevresinin hidropolitik perspektiften değerlendirmesinin yapıldığı bu çalışmada, sahanın su kaynaklarının devletler muvazenesinde ilişkilerin geleceği açısından önem arz eden yönlerinin ve potansiyel risk alanlarının belirlenerek erken farkındalık sağlayıp uygun stratejiler belirlenme imkânlarının yaratılması hedeflenmiştir. Uluslararası antlaşmalar ve literatür ışığında mevcut durumda su kaynaklarının tasarrufuna dair vaziyet izah edilerek, standart klimatik veriler üzerinden her iki ülke topraklarını da içerisine alan ortalama bir akış dağılışı ortaya konmuştur. Bu işlem için Thornthwaite su bilançosu hesaplama yöntemi ile 36 yıllık CFSR sıcaklık ve yağış verilerinden istifade edilmiştir. Sahanın SRTM 90m çözünürlüklü sayısal yükselti modeline dayanan topografik verilerle birlikte ArcGis 10.5 paket programı yardımıyla analitik değerlendirmesi yapılan bu veri setleri sayesinden nesnel ve ortalama bir akış durumu tespiti yapılmıştır. Buna göre, sahanın daha ziyade İran tarafında hacim kazanan nüfus yoğunluğu, zirai faaliyetler ve kuraklık gibi sarfiyat artırıcı durumların bölgedeki su kaynaklarına olan talebi özellikle aşağı çığırlarında çoğaltacağı; Aşağı Karasu, Sarısu, Kotur Çayı ve Nazlıçay gibi akarsuların iki ülke arasındaki paylaşımının İran’ın daha fazla su talebi neticesinde yeniden gündeme getirilerek mevcut durumda hakça ve makul kullanım ilkelerine göre olan paylaşımı tehlikeye sokabileceği anlaşılmaktadır.
