期刊名称：İşletme Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi
电子版ISSN：2618-6195
出版年度：2018
卷号：1
期号：2
页码：71-92
出版社：Bayburt Üniversitesi
摘要：Öz 2017 yılı itibariyle dünyada kivi üretiminde bulunan ülke sayısı 23 olup, dünya üretiminin P’sinden fazlasını Çin sağlamaktadır. Diğer önemli ülkeler İtalya, Yeni Zelanda, İran, Şili Yunanistan, Fransa, Türkiye ve ABD’dir. Bu 9 ülkenin dünya üretimindeki payı �’dir. Türkiye'de kivi üretimi 2000’li yıllara gelindiğinde birçok bölgede denemeleri yapılarak 2017 yılı itibari ile başta Karadeniz Bölgesi'nde olmak üzere, Marmara, Ege ve Akdeniz bölgesindeki toplam 23 ilde yetiştirilmektedir. Türkiye’de üretilen kivinin E’i Yalova’da, ’ü Rize, ’i Ordu, %5’i Samsun, %4’ü Trabzon ve %4’u Giresun ilerinden elde edilmektedir. Bu 6 ilin toplam kivi üretimindeki payı �’tür. Geçen yaklaşık 25 yılda bu ilerdeki üretim 7 tondan 40-45 bin tona yükselmiştir. Ancak Doğu Karadeniz bölgesinde özellikle Rize ve Ordu illerinde kivi üretiminde bazı sorunlar nedeni ile kivi veriminde son beş yılda önemli düşüşlere neden olmuştur. Bu çalışmanın amacı Rize ilinde kivi üretiminde bulunan işletmelerin karşılaşmış oldukları sorunları tespit ederek, bu sorunları faktör analizi ile indirgeyerek ana faktörler oluşturmaktır. Böylece her bir ana faktörün olumsuzluklarını ortadan kaldırmak için neler yapılacağını tespit etmektir. Bu amacı gerçekleştirmek için 2017 yılında oransal örnekleme yöntemine göre Rize ilinde kivi üretiminin en fazla yapıldığı 5 ilçede 100 bireyle karşılıklı görüşmeler yapılmıştır. Kivi üretiminde üreticilerin karşılaşmış oldukları sorunlar 17 madde halinde verilmiş olup, üreticilerin vermiş oldukları cevaplara göre bu 17 faktörü q oranında temsil eden 5 ana faktör de özetlenmiştir. Bu ana faktörler örgütleşememe, girdi, fiyat düşüklüğü, bilgi ve sermaye yetersizliği ve sigorta yaptırmama sorunlarıdır. Sonuç olarak Doğu Karadeniz bölgesinde kivi üretiminde yetiştiriciler bazı sorunlarla karşı karşıyadır. Bu nedenle üretimin yapıldığı pazar ilçesi dışındaki diğer ilçeler de örgütleşme ve girdi problemlerini en aza indirmek için işletmelerin bilgilendirilmesi gerekmektedir. Ayrıca tüm ilçelerde kivi üretimi yapan bireylerin ürün kayıplarını en aza indirmek ve kalite, verim ve fiyatı yüksek ürün elde edebilmeleri için üniversitelerce ve araştırma enstitüleri tarafından üreticilerin bilgi deneyimini artıracak seminerler verilmesi gerekmektedir.
