摘要：İ bnü’l-Arabî’nin sıkı takipçisi olan ve döneminin önde gelen sufilerinden kabul edilen Abdilganî b. İ smâîl en-Nâblusî’nin ö ğ rencisi tarafından kaleme alınan “ Risâle Hablullahi’l-Metîn fî Ak ī deti ş - Ş eyhi’l-Ekber Muhyiddîn ” adlı bu risale 18. yy da İ bnü’l-Arabî’nin görü ş leri etrafında toplanmı ş Ş am’daki önemli bir sufî hareketin konumunu gözler önüne sermektedir. Risalenin ba ş tarafından anladı ğ ımız kadarıyla Ş am’da İ bnü’l-Arabî’nin itikadi görü ş lerini okutmak amacıyla Nâblusî’nin özel bir ders halkasının oldu ğ u anla ş ılmaktadır. Bu ders halkasında İ bnü’l-Arabî’nin itikadi görü ş lerinin okutulup daha sonra ş eriate uygun oldu ğ unun tekid edilmeye ve delillendirilmeye çalı ş ıldı ğ ı anla ş ılmaktadır. Bu bize o dönemde Ş am’da olan tasavvufi ortamın en önemli özelli ğ ini göstermektedir ki o tarikatle ş eriatın bir götürülmesi veya di ğ er bir ifade ile aralarının bulunmasıdır. Bu nedenle Ş am Tasavvuf çevresinde di ğ er tasavvufi mecralarda ortaya çıkan ayinler/uygulamalar gözükmemektedir. Yazarın dönemindeki bazı sufilerin Allah’a ula ş mak amacıyla ş er’î emirlere muhalif bazı tasarruflarını ele ş tirmesi de bunu destekler mahiyettedir. Bu hassasiyetinden dolayı - ş er’î naslara ba ğ lılı ğ ı ve verdi ğ i önemin ortaya çıkması amacıyla- fikri soruldu ğ unda ayet ve hadislerle delillendirmeye özen gösterdi ğ ini görüyoruz. Ş am’da önemli tarikat ş eyhlerinden birisi olan müellif -risalenin ba ş ında da beyan etti ğ i üzere- yanlı ş algıları düzeltmek, mürdilerine tasavvuf e ğ itimine ba ş lamadan sahih itikadi bilgileri ö ğ retmek ve sufilerin sahih inanç sistemini müstedlel olarak ifade etmek amacıyla bu risaleyi kaleme almı ş tır. Buradan anlıyoruz ki o avamın ve havassın inancını ayırmakta müridlerine İ bnü’l-Arabî’nin oldu ğ u havas seviyesine ula ş malarını nasihat etmektedir. Müellif müridlerin gönüllerin sahih inanç esaslarının yerle ş mesi amacıyla salihlerin sohbetine önem göstermekte ve onların sıkıntılı hal ve söylemleri kar ş ısında do ğ ruyu açıklamaktadır. Müellif risalenin sonunda -sahih akaidi uyguladıktan sonra- müride gereken salih amellerden ayet ve hadislerle müstedlel bir ş ekilde bahsederek risalesine son vermektedir.
其他摘要：Abd al-Ghanī ibn Ismā ʻ ī l al-N ā blus ī who is a strict follower of Ibn al-Arab ī , is accepted as one of the leading sufis of his time. The treatise “ Ris ā la Ḥ ablullah al-Metîn fī Akīde eš- Šay ḫ al-Ekber Mu ḥ yī l-Dīn” -which was written by one of his students- shows the position of a significant sufi movement in Damascus gathered around the views of Ibn al-Arabī in the 18th century. It is understood from the beginning of the risalah that Nâblusî had a special lecture circle in Damascus in order to teach theological views of Ibn al-Arabī. In this circle, Ibn al-Arabī’s views were read and tried to be proved as they are appropriate to Sharia’h. This shows us the most important feature of sufi environment in Damascus at that time; that al-tariqah and al-sharia’h were taken together, in other words they were compromised. For this reason, in Sufi environments of Damascus we cannot witness rituals / practices which appeared in other sufi movements. The fact that the author criticizes behaviours of some sufis of his time -which they exhibited with the aim of reaching Allah although they contradict to Sharia’h- also confirms this situation. Due to this sensitivity, when he was asked about his opinion, he was attentive to evidence it with the verses of Quran and narrations of Prophet (pbuh), to present his loyalty to Islamic legal texts. The author who was one of the significant sheikhs of Damascus, wrote the aforementioned manuscript-as he also stated at the beginning- in order to correct misperceptions, to teach his disciples authentic knowledge about faith before they take sufi training and to express the true belief sytem of sufis in the light of evidences. We understand that he recommends his disciples to reach the khawas rank which Ibn al-Arabī reached, to be able to divide the faith of awam (commons) and khawas (exclusives). The author emphasizes the importance of conversation with righteous believers in order to settle true principles of faith in the hearts of disciples and explain the truth in the face of their troublesome situations and discourses. After applying the true faith, the author concludes his treatise by mentioning righteous deeds which a sufi disciple needs, by documenting them with the verses and ahadith.
关键词：Akāid ; Tasavvuf ; Muhyiddîn İbnü’l-Arabî ; Hüseyin b;Tu’me el-Beytümānî
其他关键词：Kalām ; Ṣūfism ; Muḥyī l-Dīn Ibn al-ʿArabī ; Ḥusayn b. Ṭuʿma al- Beytumānî
