摘要：Öz Bu makalede edebi kimliği daha çok bilinmekle birlikte, tefsir dâhil İslami ilimlerin hemen her alanında eserler vermiş olan Mehmed Hafîd Efendi’nin Münteha’l Kelâm fî Âyâti’l-Ahkâm adlı tefsiri tanıtılmıştır. Eser tefsir ilminin farklı konularını bünyesinde barındırmanın yanısıra ağırlıklı olarak ahkâm ayetlerinin açıklamalarını içermektedir. Bu eseri asıl değerli kılan, yazıldığı dönemdir. Çünkü eserin yazıldığı tarihler, Osmanlı’nın askerî, siyasi, sosyal ve ekonomik alanlarda en karmaşık ve çalkantılı dönemlerinden birisidir. İlmi kişiliği yanında bir siyasetçi, edebiyatçı, hukukçu ve hatta iyi bir kemankeş (ok atıcısı) olan Hafîd Efendi bu çok yönlülüğünü eserlerinde fazlasıyla yansıtmıştır.
