摘要:Öz Toplumsal yaşama ilişkin verilerin edinilmesi adına zengin bilgi ve içeriğe sahip olan mekânın, gündelik yaşam ve sosyal yaşama dâhil olan tüm unsurlarla ilişki halinde olduğunu göz önünde bulundurmak gerekir. Bu unsurlar tek tek mekânla ilişki halindeyken aynı zamanda kendi aralarındaki etkileşim biçimleri ile de mekânsal ilişkilere dâhil olmaktadırlar. Ancak, mekân kavramının toplumsal yaşama ilişkin değişim ve dönüşümlerle olan bağlantısına dair ilk tartışmalarda, zaman kavramı ile karşılaştırılarak mekânın ikincil konumda görülmesi, temel olarak bu kavramın zaman ile olan ilişkisini önemli kılmaktadır. Mekân-zaman ilişkisinde herhangi birinin ön planda olmadığı, aksine birbirlerine içkin yapıda olduklarının kabul edilmesi, tarihsel olarak uzun bir süreden sonra kabul edilmeye başlanmıştır. Zaman ve mekânın kurmuş oldukları bağ, mekâna dâhil olan diğer unsurları yakından ilgilendirmektedir. Bu nedenle, bir mekânda varlığını gösteren herhangi bir unsur, zamanın döngüsel ya da çizgisel özelliğinden etkilenerek mekânsal konumunu belirlemektedir. Zaman-mekân ilişkisinde, aralarında bulunan bedenin, geçmişe, şimdiye ve geleceğe dair bilgilerle mekâna dâhil olması ve toplumsal kabullere dayalı cinsiyet rollerinin, bedeni araçsallaştırarak mekânsal pratikler sergilemesi, her bir unsurun birbirinden ayrılmaz bir bütün halinde toplumsal yaşamda varlıklarını sürdürdüklerinin bir göstergesi olarak kabul edilmelidir. Bu nedenle, mekânın etkileşim halinde olduğu unsurlardan olan zaman, beden ve cinsiyet ile olan ilişkisi ele alınarak aralarındaki bütüncül bağ açıklanmaya çalışılacaktır.