期刊名称：International Journal of Sport, Exercise and Training Sciences
电子版ISSN：2149-8229
出版年度：2017
卷号：3
语种：English
出版社：Balikesir University
摘要：İlk zekâ testleri geliştirildikten yaklaşık 80 yıl sonra Howard Gardner,insan zekâsını sınırlı olarak ele alan zekâ testlerini sorgulamış ve en az sekiz zekânın varlığını savunarak çoklu zekâ kuramını ortaya atmış (Doğanay,Tok,2008;Taşpınar,2015),daha sonra dokuzuncu olarak varoluşçu zekâ eklenmiştir (Saracaloğlu,Küçükoğlu,2015). Bu zekâ türleri;Sözel zekâ,Mantıksal zekâ,Bedensel zekâ,Müziksel zekâ,Görsel zekâ,Kişilerarası zekâ,İçsel zekâ,Doğacı zekâ ve Varoluşçu zekâdır. Çoklu zekâ kuramı her bireyin diğerinden farklı olduğunu vurgular,herkes farklı nedenlerle,farklı yollarla ve hızlarda öğrenir. Bu nedenle öğretim sürecinde öğretmenlerin bu durumu dikkate alması eğitim öğretim sürecini önemli şekilde etkileyebilecektir. Ülkemizde gençlerimizin ilgi ve yetenekleri doğrultusunda gelişimlerini sağlamaları için,farklı türde ortaöğretim kurumları açılmıştır. Bunlardan bazıları spor liseleri,ve güzel sanatlar liseleridir. Bu okullar,öğrencilerin beden eğitimi ve spor alanında ve güzel sanatlar alanında temel bilgi ve beceri kazanmaları için ilgi ve yetenekleri doğrultusunda eğitim-öğretim görmelerini,özel yetenek gerektiren ilgili yükseköğrenim programlarına hazırlanmalarını,alanlarında araştırmacılığa yönelmelerini,yetenekleri doğrultusunda yorum ve uygulamalar yapabilen,yaratıcı ve üretken kişiler olarak yetiştirilmelerini sağlamak amacıyla açılmıştır (MEB,2010). AMAÇ: Spor ve Güzel Sanatlar liselerinde öğrenim gören öğrencilerin çoklu zekâ alanları ile ilgili profillerinin ortaya çıkarılması ve varsa farkın ortaya koyularak bu liselerde görev yapan öğretmenlerin öğrencilerini daha iyi tanımalarına ve planlamalarını da buna göre yapmalarına yardımcı olmaktır. METOT: Araştırma,Sivas ilinde spor lisesi (139 kişi) ve güzel sanatlar lisesinde (135 kişi) öğrenim gören toplam 274 öğrenciyle yapılmıştır. McClellan ve Conti (2008) tarafından geliştirilen ve Babacan (2012) tarafından Türkçeye uyarlanan çoklu zekâ ölçeğinden yararlanılmıştır. Ölçek,Gardner’ın ele almış olduğu dokuz zekâ alanını kapsayan 27 maddeden oluşmaktadır. Ölçek,öğrencilerin hangi zekâ alanında baskın olduklarını saptama amacıyla her maddenin bir zekâ alanını temsil ettiği,sıralamaya dayalı ve dokuz alt boyuttan oluşmaktadır. Ölçeğin zeka alanlarına göre cronbach alpha iç tutarlık katsayıları .73 ile .86 arasında değişmektedir. SONUÇ: Araştırmaya katılan öğrencilerin 108’i kız,166’sı erkektir. Araştırmaya katılan öğrencilerin %85,4’ünün annesi ev hanımı,%23,7’sinin babası işçidir. Annelerin %39’u ilkokul mezunu,babaların %35,4’ü ortaokul,yine %35,4’ü lise mezunudur. Ailelerin %46’sının aylık geliri 1300-2000 TL aralığındadır. Araştırmada öğrencilerin çoklu zekâ alanları karşılaştırıldığında Bedensel zekâ,Varoluşçu zekâ,İçsel zekâ ve Mantıksal zekâ,alanlarında farkın spor lisesi öğrencileri lehine anlamlı olduğu (p<0.05);Müziksel zekâ,Sözel zekâ ve Görsel zekâ alanlarında farkın güzel sanatlar lisesi öğrencileri lehine anlamlı olduğu (p<0.05);Kişilerarası zekâ ve Doğacı zekâ alanlarında ise farkın anlamlı olmadığı görülmüştür (p>0.05). TARTIŞMA: Çoklu zekâ alanında ilgili çalışmalar incelendiğinde;Güllü ve Tekin (2009)’in araştırmasında spor lisesi öğrencilerin sadece bedensel zekâlarının genel lise öğrencilerinkinden daha iyi olduğu bulunmuştur. Oral’ın (2001) çalışmasında Yabancı Dil ile Türk Dili ve Edebiyatı bölümü öğrencilerinin sözel zeka alanlarının,Matematik ve Fen Bilimi bölümü öğrencilerinin mantıksal zeka alanlarının yüksek çıktığı vurgulanmaktadır. Gardner (1993)’a göre bireylerin baskın zekâ alanları yani yetenekleri ile meslek seçimleri arasında doğrudan bir ilişki olduğundan bahsedilebilmektedir. Dolayısı ile çoklu zekâ kuramının bireylerin yetenekleri ve meslek seçimleri ilişkisi açısından düşünülmesinin ve değerlendirilmesinin doğru olacağı söylenilebilir. The.
