期刊名称：International Journal of Sport, Exercise and Training Sciences
电子版ISSN：2149-8229
出版年度：2017
卷号：3
语种：English
出版社：Balikesir University
摘要：Tüm psikolojik beceriler başarılı ve başarısız sporcuların karakterize edilmesi için kabul edilmiştir (Katsikas,Argeitaki ve Smirniotou,2009). Yapılan pek çok bilimsel araştırma,psikolojik beceri eğitiminin birçok sosyal-psikolojik parametredeki sporcuların performansına ve günlük yaşamlarına katkıda bulunduğunu ifade etmektedir (Tenenbaum ve Eklund,2007). Bu bağlamda,sporcuların çeşitli psikolojik beceriler ve kullanım stratejileri,Thomas ve arkadaşları (1999) tarafından eğitim sürecinin bir parçası olarak kabul edilmiştir. Öte yandan Thomas ve arkadaşları (1999) bu eğitim sürecinin her zaman ihmal edildiğini ifade etmişlerdir. Bu çalışmanın amacı,sporculara ait performans stratejilerinin bazı değişkenler bakımından incelenmesidir. GEREÇ ve YÖNTEM: Çalışmaya yaşları 14 ile 35 (Xage:19,64±4,70 arasında değişen toplam 145 lisanslı sporcu katılmıştır.) Araştırmadaki verilerin toplanmasında kişisel bilgi formu ise Thomas ve arkadaşları (1999) tarafından geliştirilen ve Türkçe uyarlaması Miçooğulları (2015) tarafından yapılan “Performans Stratejileri Envanteri” kullanılmıştır. Envanterde her biri sekiz alt boyuttan oluşan yarışma ve antrenman boyutu bulunmaktadır. Alt boyutlar kendiyle konuşma (self-talk),duygu kontrolü,otomatiklik,hedef belirleme,imgeleme,uyarılmışlık,olumsuz düşünme/dikkat kontrolü ve rahatlamadır. Çalışmada verilerin analizinde tanımlayıcı istatistikler ise Pearson korelasyon analizi yapılmıştır. Verilerin analizi SPSS 16 paket programında gerçekleştirilmiştir. Bulgular: Araştırmadan elde edilen bulgulara göre,antrenman boyutunda yaş bakımından herhangi bir ilişki bulunamamıştır. Öte yandan,yarışma boyutunda ise yaş ile hedef belirleme (r: 264;p<0.05) ve yaş ile rahatlama arasında (r: 185;p<0.05) pozitif yönde ve anlamlı ilişki tespit edilirken,yaş ile olumsuz düşünce arasında ise negatif yönde ve anlamlı (r: -173;p<0.05) bir ilişki bulunmuştur. Spor yılı bakımından antrenman boyutunda spor yılı ile duygu kontrolü arasında negatif yönde ve anlamlı bir ilişki tespit edilirken (r: -199;p<0.05),spor yılı ile kendiyle konuşma (r: 196;p<0.05) ve spor yılı ile dikkat kontrolü (r: 210;p<0.05) arasında pozitif yönde ve anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir. Yarışma boyutunda ise spor yılı ile duygu kontrolü arasında negatif yönde ve anlamlı bir ilişki tespit edilirken (r: -189;p<0.05),spor yılı ile hedef belirleme (r: 241;p<0.05),spor yılı ile hayal etme (r: 168;p<0.05) ve spor yılı ile rahatlama arasında (r: 219;p<0.05) pozitif yönde ve anlamlı ilişki tespit edilmiştir. Antrenman boyutunda eğitim düzeyi bakımından herhangi bir ilişki bulunamazken;yarışma boyutunda ise eğitim düzeyi ile otomatiklik arasında negatif yönde ve anlamlı (r: -208;p<0.05),eğitim düzeyi ile hedef belirleme arasında ise pozitif yönde anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir (r: 284;p<0.05). TARTIŞMA ve SONUÇ: Sonuç olarak,sporcuların performans stratejileri ile yaş,spor yılı ve eğitim düzeyi arasında ilişki bulunmaktadır. Yaşın artmasıyla birlikte sporcuların hedef belirleme stratejilerinde ve müsabaka ortamındaki rahatlık düzeyinde bir artış meydana gelmektedir. Yaşın artmasıyla birlikte müsabakaya yönelik olumsuz düşüncelerin azaldığını da önemli bir sonuçtur. Spor yılı bakımından antrenman sırasında kullanılan performans stratejisi,dikkat kontrolü ve kendiyle konuşma stratejisi açısından olumlu etkiler tespit edilmesine karşın,sporcuların duygusal kontrolünü sağlamada güçlük yaşadığını göstermiştir. Müsabakadaki performans stratejileri açısından ise yine duygu kontrolü stratejisi bakımından negatif bir korelasyon söz konusu olmasına karşın,sporcuların hedef belirleme,hayal etme ve rahatlama stratejileri bakımından olumlu özelliklere sahip olduğunu söylemek mümkündür. Eğitim düzeyi açısından ise yarışma boyutunda hedef belirleme stratejilerinin olumlu etkisinden bahsetmek mümkündür.
