期刊名称：International Journal of Sport, Exercise and Training Sciences
电子版ISSN：2149-8229
出版年度：2017
卷号：3
语种：English
出版社：Balikesir University
摘要：Futbol hakemlerin kendilerinden beklenen performansı sergileyebilmesi,fiziksel performanslarının yanı sıra,bilişsel performansların da yüksek olmasına bağlıdır. Fiziki ve bilişsel olarak yeterli durumda olan hakem müsabaka boyunca gerçekleşen ve bazen karmaşık olabilen pozisyonları dikkatli şekilde izleyip analiz ederek çok kısa sürede doğru kararlar verir. Bu çalışmanın amacı,futbol hakem ve yardımcı hakemlerin farklı uyarı hızlarındaki sezinleme ve reaksiyon zamanının karşılaştırmaktır. YÖNTEM: Çalışmaya Muğla Bölgesinde faal olarak hakemlik yapan 15 hakem (yaş ortalaması: 25.23±3.48 yıl,hakemlik deneyimi: 5.33±3.43 yıl),13 yardımcı hakem (yaş ortalaması: 22.76±2.91 yıl,hakemlik deneyimi: 3.53±1.12 yıl) olmak üzere toplamda 28 İl,Bölgesel ve Klasman futbol hakemi gönüllü olarak katılmıştır. Çalışmaya katılan hakemlerin,farklı uyarı hızlarındaki sezinleme zamanı (6mph,12mph) ve reaksiyon zamanı (görsel,işitsel,karışık) ölçülmüştür. Hakemlerin sezinleme zamanı Bassin Anticipation Timer ile ölçülürken,reaksiyon zamanı Newtest 1000 aleti kullanılarak ölçülmüştür. Elde Edilen veriler SPSS (18.0) programında kaydedilmiştir. Hakem ve yardımcı hakemlerinin sezinleme ve reaksiyon zamanı arasındaki farklılıkları bulmak için Mann Whitney U testi yapılmıştır. Bulgular: İstatiksel analiz sonucunda;hakem ve yardımcı hakemlerin sezinleme zamanı (12 mph) ve görsel reaksiyon zamanında istatiksel olarak hakemlerin lehine anlamlı fark bulunurken (p<0.05),sezinleme zamanı (6mph),işitsel ve karışık reaksiyon zamanında istatiksel olarak herhangi bir farka rastlanılmamıştır (p>0.05). TARTIŞMA: Farklı spor branşlarında sezinleme zamanının inceleyen ve önemini belirten (Rojas ve ark.,2012;Wu ve ark.,2013;Roca ve ark.,2012),futbol hakemlerinin reaksiyon zamanını inceleyen (Rezaei ve Eskandarnejad,2016) çalışmalar literatürde mevcut olmakla birlikte,futbol hakemlerinin farklı uyarı hızlarına göstermiş olduğu sezinleme zamanını inceleyen çalışmalar literatürde mevcut değildir. Bu nedenle,yapılan çalışma literatür açısından önem taşımaktadır. Rezaei ve Eskandarnejad (2016) yaptıkları çalışmada deneyimli ve deneyimsiz futbol hakemlerinin reaksiyon zamanları arasında istatiksel olarak anlamlı fark bulamamışlardır. Bu çalışmada ise yardımcı hakemlere göre daha deneyimli olan hakemlerin,görsel reaksiyon zamanı daha iyi bulunurken,işitsel ve karışık reaksiyon zamanında anlamlı fark bulunamamıştır. SONUÇ: Hakemlerin yardımcı hakemlere göre oyun içerisinde çok farklı pozisyonlarla karşı karşıya kalması ve her pozisyon için karar verme sürecinin kısa olmasının,sezinleme ve reaksiyon zamanını olumlu olarak etkilediği düşünülmektedir. Ayrıca,hakemlerin hızlı ve doğru karar verme yetilerini geliştirebilmek adına,sezinleme ve reaksiyon zamanlarını iyileştirmeye yönelik fiziksel ve bilişsel egzersizler yapmalarının yararlarına olacağı düşünülmektedir.
