期刊名称：International Journal of Sport, Exercise and Training Sciences
电子版ISSN：2149-8229
出版年度：2017
卷号：3
语种：English
出版社：Balikesir University
摘要：Algılanan akademik öz-yeterlik öğrencinin kendisinin akademik bir işi başarıyla tamamlayabilmesine ilişkin inancıdır (Zimmerman 1995,akt. Yılmaz ve ark 2007). Akademik özyeterlilik,öğrencilerin öğrenme görevlerini başarıyla tamamlayıp tamamlayamayacaklarına dair kendilerine ilişkin inançlarıdır. Bandura (1991) ise;akademik öz-yeterliği bireyin akademik bir konu alanında başarılı olabileceğine ilişkin inancı olarak ifade etmiştir. Yüksek akademik öz yeterlilik,öğrencilerin öğrenme sürecinde ısrarcı davranmalarını,mücadele etmelerini ve yeteneklerine uygun güçlükte görevler seçmelerini sağladığı için öğrencilerde akademik başarıyı da arttırmaktadır (Aydın 2010). Akademik başarı birçok faktör tarafından etkilenirken ailenin gelir durumu,eğitim seviyesi,mesleki statüsü ile öğrencilerin kişilik özellikleri ve akademik özyeterlik algı düzeyinin ön plana çıktığı görülmektedir. Bu değişkenlerin ayrı ayrı akademik başarı üzerindeki etkisini inceleyen birçok araştırma bulunmakla birlikte değişkenlerin birbirleri üzerindeki muhtemel etkileri bütüncül bir yaklaşımla inceleyen herhangi bir çalışmaya rastlanmamıştır (Ergül 2006). BU ÇALIŞMADA;Spor Bilimleri Fakültesi’nde (SBF) ve Fen Edebiyat Fakültesinde (FenEdbF) okuyan öğrencilerin akademik öz-yeterlik düzeyleri karşılaştırılmıştır. Aynı zamanda akademik öz yeterlilik düzeyleri bazı demografik değişkenlere (cinsiyet,yaşamının çoğunu geçirdiği yer,okuduğu sınıf,öğrenim şekli ve akademik hedef) göre de incelenmiştir. GEREÇ ve YÖNTEM: Çalışmaya Ondokuz Mayıs Üniversitesi SBF’de okuyan (n=153) yaş ortalaması 21.49±2.04 yıl ve FenEdbF’nde okuyan (n=147) yaş ortalaması 20.97±2.15 yıl olan toplam 300 öğrenci gönüllü olarak katılmıştır. Öğrencilerinin akademik öz yeterliliklerini belirlemek için Ekici (2012) tarafından geliştirilen ''Akademik Öz-Yeterlik Ölçeği” kullanılmıştır. Ölçek,“Sosyal Statü”,“Bilişsel Uygulamalar” ve “Teknik Beceriler” olmak üzere 3 alt boyuttan ve toplam 33 sorudan oluşmaktadır. Akademik Öz-Yeterlik Ölçeğinden en az 33 puan,en fazla 165 puan alınabilmektedir. Bütün alt boyutlarda puan arttıkça akademik öz-yeterlilik artmaktadır. Sonuç ve Tartışma: Fakülte değişkenine göre Akademik Yeterlilik Ölçeği alt boyutları karşılaştırılmıştır. Teknik Beceri alt boyutunda fakülteye göre FenEdbF lehine anlamlı farklılık tespit edilmiştir (p<0.05). Teknik beceri,öğrencinin edinilmiş bilgiyi,kendi iş alanına uygulayabilme becerisidir. Bu durum FenEdbF’nde okuyan öğrencilerin “teknik beceriler” alanında başarılı olabilecekleri inançlarının SBF’ye göre daha fazla olduğunu göstermektedir. Çalışmamızda Akademik Öz-Yeterlilik Ölçeği alt boyutlarının cinsiyet değişkenine ve okunulan sınıf değişkenine göre farklılık göstermediği tespit edilmiştir (p>0.05). Katılımcıların Yaşamlarının çoğunu geçirdikleri yere (İl,İlçe/Köy) göre Akademik Yeterlilik Ölçeği alt boyutları karşılaştırılmış ve yaşamının çoğunu geçirdiği yer “il” olan öğrenciler lehine anlamlı farklılık tespit edilmiştir (p<0.001). TEKNİK BECERİ;kişinin öğrenilmiş kazanımını fiziksel ve zihinsel bir çaba ile bir işi kolaylıkla ve ustalıkla yapabilmesidir. İl’de yaşayanların bu durumu gerçekleştirebilecekleri inançlarının daha fazla olduğu görülmektedir. Öğrenim türüne göre Akademik Yeterlilik Ölçeği alt boyutları karşılaştırıldığında,I. öğretimde okuyan öğrencilerin Sosyal Statü ve Teknik Beceri alt boyut puanlarının daha yüksek olduğu tespit edilmiştir (p<0.001).Akademik hedefi “doktora yapmak” olan öğrencilerin her üç alt boyutta da akademik öz yeterlilik puanlarının “akademik hedefi olmayanlardan” ve akademik hedefi “yüksek lisans yapmak” olanlardan daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. Akademik öz-yeterlilik bireyin akademik bir konu alanında başarılı olabileceğine ilişkin inancı olarak ifade edilmiştir. Doktora yapmak isteyenlerin bu inanca daha fazla sahip oldukları görülmüştür.Cinsiyetin ve okunulan sınıfın akademik öz-yeterlilik düzeylerini etkilemediği,Eğitim görülen fakültenin,öğrenim türünün ve akademik hedefin ise etkilediği sonucuna varılmıştır.
