期刊名称:International Journal of Sport, Exercise and Training Sciences
电子版ISSN:2149-8229
出版年度:2017
卷号:3
语种:English
出版社:Balikesir University
摘要:Triatlon yüzme,bisiklet ve koşu disiplinlerinden oluşan dayanıklılık sporudur (Lenherr et al. 2012). Dayanıklılık yarışlarında performansı etkileyen birçok faktör vardır. Fizyolojik parametrelerin yanı sıra,vücut kitlesi (Knechtle et al 2009;Knechtle et al 2011;Sharwood et al 2002;),vücut kitle indeksi (VKİ) (Knechtle et al 2011),vücut yağı (Keatinge et al 2001;Landers et al 2000;Tuuri et al 2002;Knechtle et al 2011),toplam deri kıvrımı kalınlıkları (Kong and de Heer 2008),alt ekstremite deri kıvrımı kalınlıkları (Arrese and Ostariz 2006;Legaz and Eston 2005;Legaz-Arrese et al 2005),boy uzunluğu (Bale et al. 1986;Geladas et al 2005;Jagomagi and Jurimae 2005;Maldonado et al 2002),üst bacak uzunluğu (Tanaka and Matsuura 1982),bacak uzunluğu (Geladas et al 2005;Landers et al 2000),uyluk ve üst kol çevreleri (Tanaka and Matsuura 1982;Knechtle et al 2009) gibi çeşitli antropometrik parametrelerin dayanıklılık ve yarış performansı ile ilişkili olduğu birçok çalışmada gösterilmiştir. Elit triatletlerde düşük yağlılık seviyeleri total performas zamanı için önemlidir (Landers et al 2000). Çünkü vücut yağı,aslında yarışma boyunca taşınması gereken ölü bir ağırlık olduğundan dolayı,vücut kitlesinin hem horizontal hem de vertikal olarak yer değiştirmesi gereken durumlarda performansı negatif yönde etkilemektedir (Docherty 1996;Atwater 1990). Literatürde yapılan çalışmalar incelendiğinde;fizyolojik özelliklerin yanı sıra daha çok antropometrik özellikler ve vücut kompozisyonunun dayanıklılık performası ve yarış zamanına etkileri araştırılmıştır. Ancak vücut segmentlerinin yağ ve yağsız oranlarını yarış zamanı ve performansa etkisini inceleyen çalışmaların bulunmadığı görülmüştür. Bu nedenle bu çalışma triatletlerde alt ekstremite yağ oranlarının yarış zamanına etkisini incelemek amacıyla yapılmıştır. 9. Dünya Üniversitelerarası Triatlon Şampiyonasına katılan gönüllü 43 ((17 kadın - 26 erkek),yaş 22,30±2,42 yıl,boy 172,76±16,08 cm,vücut ağırlığı 64,79±9,93 kg) sporcu üzerinde gerçekleştirilmiştir. Segmental analiz Tanita BC 418 vücut kompozisyon analiz cihazı ile müsabaka öncesi aç karnına şort ve tişörtle yapılmıştır. Sporcular 40°C lik hava sıcaklığında ilk olarak 1.5 km yüzdüler sonra 40 km’lik bir parkurda bisiklet sürdüler ve son olarak da 10 km’lik parkurda koştular. Verilerin hesaplanması ve değerlendirilmesinde SPSS 16.0 istatistik programı kullanılmıştır. Normallik testi sonuçlarına göre ölçümler arasındaki ilişkiyi açıklamak için Pearson korelasyon analizi,yağ oranlarının yarış zamanına etkisini tespit etmek için de linear regresyon analizi kullanılmıştır. Alt ekstremite yağ oranlarının yarış zamanına etkisinin incelendiği bu çalışmada;alt ekstremite yağ oranlarının yüzme zamanı hariç koşu,bisiklet ve total yarış zamanına p<0,001 düzeyinde anlamlı etkisinin olduğu görülmüştür. Elde edilen regresyon sonuçlarına göre koşu,bisiklet ve total yarış zamanlarının sırasıyla;yağ kitlesi (r=0,699,r=0,781,r=0,807),yağ yüzdesi (r=0,711,r=0,868,r=0,866),yağsız kitle (r= -0,492,r= -0,741,r= -0,681) ve kas kitlesi (r= -0,497,r= -0,748,r= -0,687) arasındaki ilişkilerinin istatistiksel açıdan p<0,001 düzeyinde anlamlı olduğu tespit edilmiştir. Sonuç olarak,üniversiteli triatletlerde alt ekstremite yağ yüzdesi,yağ,yağsız ve kas kitlelerinin koşu,bisiklet ve total yarış zamanını tahmin etmek için önemli değişkenler olduğunu ortaya koymuştur. Ayrıca bu değişkenlerin yüzme zamanına etki etmediği belirlenmiştir. Alt ekstremite yağsız kitle ve kas kitlesinin değerleri arttıkça yarışmacıların total yarış zamanının azalacağı,buna bağlı olarak performanslarının da olumlu yönde etkileneceği söylenebilir.