标题：Psychometric studies of pre-school teacher candidates’ guidance proficiency scale Okul öncesi öğretmen adaylari rehberlik yeterlilikleri ölçeğinin geliştirilmesi ve psikometrik özellikleri
摘要：Development of pre-school teachers' guidance proficiency level is is thought as a good substitute for guidance counsellors in pre-schools, since their numbers are not enough to keep up with the demand. This is not just an alternative, because even if there were enough teachers, the ideal approach is to have active cooperation between pre-school teachers and guidance counsellors. Since pre-school education period covers some of the most critical years in children’s development where their personality characteristics are shaped, skills and habits are set, there will always be need for pre-school teachers with high guidance proficiency. This study aims to develop a scale to determine pre-school teacher candidates’ guidance proficiency level. For the construct validity of our scale a factor analysis test was done. For reliability of our scale Rulon and Cronbach Alpha tests, test-retest and item analysis were done. The research was conducted with random sampling on 784 senior students in pre-school teaching departments at 14 universities in Turkey. According to the results of the factor analysis of the 72 items included in the scale we found four factors which explain 61.057% of total variance (Total Variance Explained 48.3%). When factor loads are examined it is seen that there are items which are between .461 and .722. For factor 1: “Educational Development”, rulon value is 0.962 and Cronbach Alpha value is 0.962. For factor 2: “Self-Acceptance, Family and Social Relations” rulon value is 0.969 and Cronbach Alpha value is 0.973. For factor 3: “Follow-up and assesment” rulon value is 0.959 and Cronbach Alpha value is 0.957. For factor 4: “Adaptation to School and Environment” rulon value is 0.874 and Cronbach Alpha value is 0.893. Test-retest reliability coefficients for factor 1: 0.766, for factor 2: 0.780, for factor 3: 0.818, for factor 4: 0.509 and for total: 0.823. In order to question differences between quartiles a t -test was conducted. According to these results, we found that there are statistically significant difference(p<.01) between the upper and lower quartiles. According to the psychometric results pre-school teacher candidates’ guidance proficiency scale which covers 4 factors is found out to be valid and reliable. Özet: Okul öncesi eğitim dönemi rastlantılara bırakılamayacak kadar önemlidir. Çocuğun bu dönemde tüm gelişimi şekillenirken, hayatı boyunca ona alt yapıyı oluşturacak bilgi, beceri ve alışkanlıklarının da temelleri atılmakta , kişilik özellikleri şekillenmektedir. Bundan dolayı, çocuk ve aileyi bu dönemde destekleyici rehberlik çalışmalarına büyük ihtiyaç duyulmaktadır. Ancak okul öncesi eğitim kurumlarında görev yapan rehber öğretmen sayısı henüz yeterli değildir. Bu gereksinimi karşılamak üzere alternatif bir çözüm olarak okul öncesi eğitimde görev yapan öğretmenlerin rehberlik yeterliliklerinin geliştirilmesi ele alınmalıdır. Bu sadece alternatif bir çözüm yolu değildir , çünkü yeterli sayıda rehber öğretmen olsa bile ideal olanı okul öncesi öğretmeni ile rehber öğretmenin işbirliği içinde çalışmasıdır. Okul öncesi dönemde rehberlik hizmetlerine bu yaklaşımla bakıldığında öğretmen ve öğretmen adaylarının rehberlik yeterliliklerinin bilinmesi gerekmektedir. Bunun için de okul öncesi öğretmen adaylarının rehberlik yeterliliklerinin düzeyini anlamak için geliştirilmiş ölçme araçlarına gereksinim vardır. Bu çalışma okul öncesi öğretmen adaylarının rehberlik yeterlilik düzeylerini belirleme amacıyla bir ölçek geliştirme çalışmasıdır. Çalışmada “Okul Öncesi Öğretmen Adayları Rehberlik Yeterlilikleri Ölçeği”nin, yapı geçerliliği sınaması için faktör analizi, güvenirlik çalışmaları için ise Rulon ve Cronbach Alfa iç tutarlık katsayıları ve test-tekrar test ve madde analizleri yapılmıştır. Araştırma Türkiye’deki 14 üniversitenin okul öncesi öğretmenliği anabilim dalında öğrenim görmekte olan ve 4. sınıfa devam eden okul öncesi öğretmen adaylarından rasgele örnekleme yöntemi ile seçilen 784 öğrenci ile yürütülmüştür. Sonuç olarak; faktör analizi sonucunda toplam varyansın % 61.057’sini açıklayan (Total Variance Explained % 48,3) ve dört faktör altında toplanan 72 madde elde edilmiştir. Ölçeğin faktör yükleri incelendiğinde; .461 ile .722 arasında yük değerlerine sahip maddeler oldukları görülmüştür. Okul Öncesi Öğretmen Adaylarına Yönelik Rehberlik Yeterlilikleri Ölçeği’nin Cronbach Alfa iç tutarlılık katsayıları ölçeğin Faktör 1 “Eğitsel Gelişim” için rulon değeri 0,962 ve Cronbach Alpha değeri 0,962, Faktör 2 “Kendini Kabul, Aile ve Sosyal İlişkiler” için rulon değeri 0,969 ve Cronbach Alpha değeri 0,973,Faktör, 3 “Takip-Değerlendirme-Destek” için rulon değeri 0,959 ve Cronbach Alpha değeri 0,957, Faktör 4 “Okula ve Çevreye Uyum” için rulon değeri 0,874 ve Cronbach Alpha değeri 0,893 olarak bulunmuştur. Test-tekrar test güvenirlik katsayıları Faktör 1 için 0,766, Faktör 2 için 0,780, Faktör 3 için 0,818, Faktör 4 için 0,509 ve Toplam için 0,823 olarak tespit edilmiştir. Maddelerin faktör toplamına göre oluşturulan çeyreklikler arasındaki farkını sorgulamak için hesaplanan t sonuçlarına göre tüm maddeler için gruplar arasında anlamlı farklılık (p<.01) olduğu bulunmuştur. Yapılan istatistiksel işlemler sonrasında 4 altboyuttan oluşan “Okul Öncesi Öğretmen Adayları Rehberlik Yeterlilikleri Ölçeği”nin geçerli ve güvenilir olduğu belirlenmiştir.
