摘要：İbn Haldun, İslam düşünce tarihinde ilk toplumbilimci olarak anılır. Düşünürün toplumsal değişmelerin arkasında bulunan değişmez prensipleri ortaya koymayı hedeflediği Mukaddime adlı eseri, önemli ölçüde empirist/duyumcu bir perspektife yaslanır. Çağdaş empirist geleneğin Batı’daki en önemli temsilcisi ise kuşkusuz John Locke’tur. Filozofun başyapıtı olan İnsan Anlığı Üzerine Bir Deneme adlı eseri de empirist bir perspektiften Kartezyen felsefenin doğuştan ideler (innate ideas) fikrinin radikal bir eleştirisi ve reddiyesi mahiyetindedir. Bu çalışmada, birbirinden çok uzak coğrafya ve zaman diliminde yaşamalarına rağmen benzer epistemolojik perspektife sahip bu iki düşünürün empirik epistemolojileri bağlamında Tanrı problemini nasıl temellendirdikleri irdelenecektir. Bunun yanında, bu iki filozofun, insan bilgisinin sınırları ve bilginin nasıl meydana geldiği konusundaki görüşleri ile aklın yetileri açısından benzerlik ve farklılıkları karşılaştırma yöntemiyle değerlendirilecektir.
关键词：İbn Haldun; John Locke; Bilginin Doğuştanlığı; Akıl; Duyu.
