摘要：The article examines the interaction between Mu‘tazilah and Avicenna’s approaches to sophist claims. The attitude of Aristotle, al-Fārābī, Avicenna and some Mu‘tazilah scholars towards the sophists is addressed by comparative analysis. The article’s assumption is that Avicenna’s preference in Aristotle and al-Fārābī criticism was shaped by the influence of some Mu‘tazilah. It is assumed that al-Ka’bī, in particular, are more in the foreground. In this article, I will determine the point where Avicenna left Aristotle and al-Fārābī. Subsequently, the influence of al-Ka’bī was revealed behind the methodical change of Avicenna. I will base the assumption of the paper using comparative analysis. The article hypothesized that Avicenna differs from Aristotle and al-Fārābī in his principal and methodological attitude towards sophist claims and it assumed that al-Ka’bī has a role in this separation. With the help of comparative and content analysis, it has been concluded that Avicenna was influenced by al-Ka’bī in terms of concepts and content, such as mustarshid and al-tanbih. The basis of the assumption in the article is unique in terms of Philosophy and Kalam. Therefore, it is aimed to be an original study in terms of the subject, assumptions and results of the article and contribute to the literature of Kalam and Philosophy.
其他摘要：Makalede, Mu‘tezile ile İbn Sînâ’nın sofist iddialara yaklaşım tarzları arasındaki etkileşim incelenmektedir. Aristoteles, Fârâbî, İbn Sînâ ve bazı Mu‘tezilî kelâmcıların sofistlere karşı tutumu karşılaştırmalı analiz ile ele alınmaktadır. İbn Sînâ sofistlerin iddialarına cevap verirken Aristoteles ve Fârâbî’nin izlediği yöntemden farklılaşmakta, onlara eleştiri yöneltmektedir. Makalenin varsayımı İbn Sînâ’nın Aristoteles ve Fârâbî eleştirisindeki tercihinin bazı Mu‘tezilî bilginlerin etkisinde şekillendiğidir. Bu noktada özellikle Ka‘bî’nin daha ön planda olduğu varsayılmaktadır. Makalede öncelikle İbn Sînâ’nın Aristoteles ve Fârâbî’den ayrıldığı ve her ikisine yönelik metodolojik eleştirisi tespit edilmiştir. Ardından İbn Sînâ’nın yöntemsel değişikliğinin arkasında Ka‘bî’nin etkisi ortaya konulmuştur. İbn Sînâ’nın sofist iddialara karşı ilkesel ve metodolojik tutumunda Aristo ve Fārābī’den ayrıştığı ve bu ayrışmada Ka‘bî’nin etkisini bir varsayım olarak ele alan makale, karşılaştırmalı ve içerik analizleri yardımıyla müsterşid ve tenbih gibi kavramsal ve içerik açısından İbn Sînâ’nın Ka‘bî’den etkilendiğini ortaya koymuştur. Makaledeki varsayımı temellendirmek, felsefe ve kelâm düşünce gelenekleri açısından oldukça özgün bir noktadır. Bu meyanda makalenin; konusu, varsayımları ve sonuçları açısından özgünlük taşıdığı, kelâm ve felsefe literatürüne katkı sağlayacak bir çalışma olması hedeflenmektedir.
