摘要：Dehidracetna kiselina (DHA) i njeni novosintetizirani analozi 4-hydroxy-3-(p-toluoyl)-6-(p-tolyl)-2H-pyrane-2-one (DHT) i 5-Bromo-4-hydroxy-3-(p-toluoyl)-6-(p-tolyl)-2H-pyrane-2-one (BrDHT) testirani su radi uklanjanja aflatoksina M1 (AFM1) iz umjetno kontaminiranog jogurta s poznatim koncentracijama tog toksina, za određivanje moguće upotrebe tih kemijskih spojeva zbog kontrole nakupljanja AFM1. Jogurt proizveden od kravljeg mlijeka umjetno je kontaminiran s AFM1 koncentracije od 0,01 do 0,5 μg/L. Jogurti su skladišteni na 4 stupnja celzijusa, odnosno na 7 stupnjeva celzijusa tijekom 28 dana. Analiza AFM1 u jogurtu načinjena je s pomoću dvodimenzionalne tankoslojne kromatografije (TLC) - vizualnom metodom. Granica detekcije iznosila je 0,15 ng/L. Dobivene vrijednosti AFM1 iz uzoraka uzetih u količinama od 10, 50, 100 i 500 ng/L iznosile su između 80,6 odnosno 107,8 %. Koncentracije DHA i DHT od 0,01 do 0,03 μmol/L nisu nimalo ili su vrlo malo utjecale na sadržaj AFM1 u eksperimentalno kontaminiranom jogurtu, dok su koncentracije veće od 0,05 μmol/L djelomično smanjile sadržaj AFM1. Postotak gubitka početne količine AFM1 u jogurtu, procijenjen je u iznosu od oko 15 i 25%, odnosno 22 do 45 % na kraju skladištenja. U pokusima s BrDHT u koncentracijama 0,01 i 0,05 μmol/L ili višim, koncentracija AFM1 smanjena je, nakon 28 dana za 20 do 95 %, odnosno u potpunosti, u ovisnosti o vremenu i temperaturi skladištenja. Određivanje toksičnosti istraživanih analoga provedeno je s pomoću larvi račića Artemia salina, kao biološkog indikatora za određivanje njihove osjetljivosti na odabrane kemijske spojeve.
