摘要：U cilju uspešne realizacije reforme visokog obrazovanja i implementacije osnovnih principa Bolonjske deklaracije, potrebno je da se svi učesnici, posebno nastavni kadar i studenti, upoznaju sa suštinom samog bolonjskog procesa: šta on predviđa, kako se sprovodi, koje mogućnosti pruža i kakve su posledice takvih promena? Značajnu pažnju potrebno je posvetiti studentima, odnosno njihovom adekvatnom informisanju o mogućnostima učešća u procesu promena, posebno u univerzitetskoj nastavi. Bitna pitanja u kojima bi trebalo uvažiti mišljenje studentske populacije tiču se njihovog odnosa prema studiranju, izgrađivanju stavova prema znanju i učenju, značaju opšte klime u kojoj se realizuje uvođenje novina. Istraživanje je sprovedeno na uzorku od 1040 studenta Univerziteta u Nišu. Cilj istraživanja je utvrditi kako studenti određuju efekte Bolonjskog procesa, u odnosu na organizaciju sistema njihovog univerzitetskog obrazovanja i vrednovanja sopstvenih postignuća. Rezultati ovog istraživanja pokazali su da lakše polaganje ispita i samog studiranja jesu najbitniji pozitivni aspekti načina studiranja „po Bolonji“. Takođe, rezultati su pokazali da se bolonjski proces ne sprovodi u potpunosti i da profesori različito primenjuju i tumače bolonjski proces. U pogledu ESPB ispitanici su iskazali nezadovoljstvo zbog predispitnih obaveza, zatim, nezadovoljstvo zbog različite raspodele bodova po predmetima, kao i zbog profesora koji subjektivno raspoređuju poene.
关键词：studenti; reforma; visoko obrazovanje; istraživački rad; istraživački;model nastave
