期刊名称：Aktuelnosti iz Neurologije, Psihijatrije i Graničnih Područja
印刷版ISSN：0354-2726
出版年度：2007
卷号：XV
期号：1-2
页码：65-71
出版社：Clinical Center of Vojvodina
摘要：Along with pharmacological treatment, various nontpharmacological interventions have been aptplied in the management of behavioral, psychosocial and cognitive symptoms of people suffering from dementtia. Although there are numerous studies on nontpharmacological approaches in the treatment of dementias, due to their methodological inconsistencies and differences the results demand further validation and confirtmation of the efficacy of individual techniques and methods. The following techniques are in use: education of caregivers, adaptation of the patient>s surroundings, music therapy, aromatherapy, brighttlight therapy, art therapy, animal therapy, structured activities, physical exercise, cognitive rehabilitation, reality orientation, behavioral therapy, validation therapy, etc. Nontpharmacological approaches have shown benefits as regards alleviating behavioral symptoms (agitation, aggression), reducing depression, slowing the progression of cogtnitive dysfunction, preserving independence in everyday activities, and improving the overall quality of life
关键词：dementia; nontpharmacological treatments;1 ;Klinika za neurologiju; Klini.ki centar Vojvodine; ;Novi Sad;2;Institut za onkologiju; Sremska Kamenica;3 ;Institut za neurologiju; Klini.ki centar Srbije ; Beograd; var currentpos;timer; function initialize() { timer=setInterval("scrollwindow()";10);} function sc(){clearInterval(timer); }function scrollwindow() { currentpos=document.body.scrollTop; window.scroll(0;++currentpos); if (currentpos != document.body.scrollTop) sc();} document.onmousedown=scdocument.ondblclick=initializeAKTUELNOSTI IZ NEUROLOGIJE; PSIHIJATRIJE I GRANI.NIH PODRU.JA; god. XVII; br. 1-2; 2009 ;66;Obzirom da oboleli od demencije imaju pored ko-;gnitivnog deficita i naru.eno psiholo.ko i socijal-;no funkcionisanje; op.te je prihva.en stav da osim ;farmakolo.ke terapije u pristupu obolelom imaju ;zna.ajno mesto i nefarmakolo.ke mere i postup-;ci. Me.utim; nema opravdanja da nefarmakolo.ke ;mere budu i jedini terapijski pristup obolelom od ;demencije.;1. STANDARDNE I ALTERNATIVNE TEHNI-;KE NEFARMAKOLO.KE TERAPIJE I NJIHO-;VA EFIKASNOST KOD DEMENCIJA;Nefarmakolo.ke mere kod obolelih od demencija su ;prevashodno usmerene na nekognitivne simptome ;koji su od strane internacionalne psihogerijatrijske ;asocijacije obuhva.eni u jednu celinu i nazvani bi-;hejvioralni i psihosocijalni simptomi kod demen-;cija (behavioural and psychological symptoms of ;dementia - BPSD ) (1). U ove simptome spadaju: ;agitacija; agresija; psihoza; seksualna dezinhibi-;cija; problemi ishrane i abnormalna vokalizacija. ;Ovi simptomi su .est razlog za institucionalizaciju ;obolelih i predstavljaju veliki problem za negova-;telje (2). U pristupu obolelom; lekar najpre mora ;da isklju.i mogu.e uticaje komorbidnih faktora ;(kao .to je npr. urinarna infekcija; opstipacija; bol; ;kardiovaskularne bolesti; cerebrovaskularni inzult ;ili neke druge somatske bolesti) na pojavu bihej-;vioralnih poreme.aja kod obolelog od demencije; ;pa tek potom da poku.a sa primenom nefarma-;kolo.kog tretmana. Vrlo .esto se lekari prebrzo ili ;nesmotreno odlu.uju za primenu neuroleptika ili ;sedativa kao prvu liniju izbora u tretmanu bihejvi-;oralnih poreme.aja; rizikuju.i time mogu.nost za ;pojavu ne.eljenih efekata psihofarmaka (sedacija; ;padovi; ekstrapiramidni znaci; negativan uticaj na ;kogniciju).;Osnovni principi primene nefarmakolo.kih mera ;kod demencija se zasnivaju na tri osnovna teorij-;ska modela: 1) model .nezadovoljenih potreba"; 2) ;model pona.anje/ u.enje i 3) osetljivost na faktore ;spoljne sredine/ redukovan prag stresa. Prime.eno ;je da kod dementnih ljudi koji su bili sme.teni u ;ustanove odgovaraju.eg tipa; senzorna deprivacija ;ili usamljenost mogu dovesti do neadekvatnog po-;na.anja; a ovo mo.e biti prevenirano adekvatnom ;senzornom stimulacijom; razli.itim aktivnostima ;i socijalnim kontaktima. Tako.e; pravovremeno ;prepoznavanje i le.enje bolnih sindroma mo.e ;spre.iti pojavu bihejvioralnih simptoma. Bihejvi-;oralne intervencije u osnovi slede principe teorija ;u.enja strategija i ciljeva za supresiju ili eliminaciju ;odre.enog tipa pona.anja prema slede.em mode-;lu: iza prikladnog pona.anja sledi nagrada a iza ne-;Domen;Tehnika;Cilj;Kognicija;Kognitivna stimulacija ;Kognitivna re-edukacija;Kognicija; samostalnost; satisfak-;cija negovatelja;Psihosocijalni;Reminiscencija ;Validacija ;Terapija usmerena na ja.anje samopouzdanja ;Psihoterapija ;Simuliranje ve. do.ivljenih situacija ;Terapija umetno..u ;Terapija .ivotinjama;Depresija; pona.anje; kvalitet ;.ivota; satisfakcija negovatelja;Adaptacija okoline Re-edukacija orijentacije;Samostalnost; kognicija; kvalitet ;.ivota;Senzorni;Muzikoterapija ;Terapija svetlo..u ;Aromaterapija ;Multisenzorna stimulacija -"sneozelen" ;Ve.be;Depresija; pona.anje; kvalitet ;.ivota; spavanje;Motorni;Motorni trening ;Ve.be;Kognicija; pona.anje; samostalnost;Tabela 1. Najva.nije nefarmakolo.ke mere primenjivane kod Alchajmerove bolesti (Francuski Nacionalni instit;tut za zdravlje i medicinska istra.ivanja; grupa eksperata za AB; 2007)
