摘要：Tekst ima za cilj da istraži odnos koncepta stambene zajednice koji je bio razvijen u projektantsko planerskoj praksi gradnje stambenih naselja u periodu dominacije kolektivnih vrednosti i struktura u Beogradu, i prostornih praksi njihovih konkretnih korisnika. Time se teži reafirmaciji pojma susedstva, koji koncept stambenih zajednica dominantan u planiranju velikih stambenih naselja tokom socijalizma nije eksplicitno prepoznavao. U uvodnom delu, najpre se definiše planesrki koncept stambene zajednice a potom i koncept susedstva razvijen u društvenim naukama. Polazna pretpostavka analize je da poštovanje principa teritorijalnog gradijenta u posmatranim rezidencijalnim celinama pruža osnove za razvoj ključnih dimenzija susedstva kao zajednice individualizovanih pojedinaca. U središnjem delu analize, pojam susedstva se dovodi u vezu sa produkcijom prostora, posebno sa pojmom prostornih praksi. Potom se na na konkretnim primerima prostornih praksi u naseljima nastalim tokom socijalizma, ilustruju aktivnosti stanovnika koje generišu kooperativnost i kohezivnost, kreativnost u korišćenju zajedničkih resursa, to jest njihov povratni efekat na projektovane prostorne strukture i njihov kvalitet. Analizirani primeri potvrđuju da se posmatranim planerskim odnosno projektovanim kolektivnim strukturama generišu susedski odnosi u manjim celinama, koje treba podržati u skladu sa očekivanim udruživanjem građana na poslovima upravljanja zajedničkim prostorijama stambenog objekta i pripadajuće parcele, kao i po pitanju organizovanja poslova održavanja prostora od zajedničkog interesa ne samo od strane javnog već i civilnog sektora. U cilju reafirmacije susedstva i rezultirajućih prostornih praksi kao bitnog elementa produkcije prostora, dati su i mogući predlozi u domenu planiranja i projektovanja.
